Simental ve montafon ırkı sığırlarda şap lezyonlarının yaş, cinsiyet ve dokulara göre dağılımı

Abstract

Bu çalışmada montafon ve simental ırkı sığırlarda şap hastalığının yaş, cinsiyet ve dokulara göre dağılımı incelendi.Araştırmanın hayvan metaryalini Ardahan ili Damal ilçesi ve köylerinde, klinik muayenede şap hastalığı teşhisi konan Montafon ve Simental ırkından toplam 500 sığır oluşturdu. Bu çalışma ile, şap hastalığının ırklara göre dağılımı incelendiğinde %62.6' sının (313), montafon, %37.4' ünün (187) simental olduğu saptandı. Hasta hayvanların cinsiyetlerine bakıldığında %79.8' i erkek, %20.2' sinin dişi, Montafon ırkının %75.4' ü erkek, %24.6' sı dişi, simental ırkının %87.1' i erkek, %12.9' u dişi olduğu belirlendi. Hastalığın en fazla %42.6 ile 3-4 yaşındaki hayvanlarda görüldüğü ve bunu %30.8 ile 1-2 yaş ve %26.6 ile 5 yaş ve üzeri hayvanların izlediği gözlendi. Montafon ırkının %28.7'si 1-2 yaş, %46.9' unun 3-4 yaş ve %26.1' inin ise 5 yaş ve üzeri, simental ırkının sırasıyla %34.2, %35.2 ve %27.2 olduğu saptandı. Yaşa göre hastalığın dağılımına bakıldığında 3-4 yaş aralığındaki hayvanlarda görülme oranının daha yüksek olduğu belirlendi. Hastalığa yol açan lezyonların %93.4' si arka sağ, %75.2' si arka sol, %26.4' sı ön sağ, %20.7' i ön sol, %94.0 ağız ve %90.0' inin memede lokalize olduğu saptandı. Montafonırkında lezyonlar ön sol ayakta %24.2, ön sağ ayakta %23.6, arka sol ayakta %74.7, arka sağ ayakta %92.3 iken simental ırkında ön sol ayakta %14.9, ön sağ ayakta %31.0, arka sol ayakta %75.9, arka sağ ayakta %95.1 olarak belirlendi

Distribution of foot and mouth disease in cattle Simental and Montafon race according to age, gender and tissue.Also in this work in materials,500 cows in damal from ardahan,which they show same disease have been tested. When we search in look the same disease for the same family,%63.6 (313) 'Montafon',%37.4(187) is the 'simental'family.If we look the diseaser cows,gender is %79.8 female,%20.2 male. 'Montafon'families is %75.4 female %24.6 male, 'Simental' is %87.1 female, female %12.9 is male. The most disease have seen %42.6(meaning 3-4 aged cows), %30.8 meaning 1-2 aged cows), also with %26.6(meaning 5 n older aged) seeing the ability is about 3-4 aged cows, lesions are %24.2 in the front left toot, %23,6 in the front right toot, %74.7 in the back left toot, %92.3 in the front left toot i montofon, however in simental lesions are %14.9 in the front left toot, %31.0 in front right toot, %75.9 back left toot and %95,1 back right toot.