Hemşin ırkı koyunlarda a. carotis externa ve son dalları üzerine makroanatomik araştırmalar

Abstract

ÖZETHemşin Irkı Koyunlarda A. Carotis Externa ve Son Dalları Üzerine Makroanatomik AraştırmalarBu araştırmanın amacı Hemşin ırkı koyunların baş bölgesinin arteriel vaskularizasyonunu sağlayan a. carotis externa ve son dallarının makro-anatomisini incelemektir. Bu amaçla 10 adet Hemşin ırkı koyun başı materyal olarak kullanıldı. Artvin ili Ardanuç ilçesi mezbahasından elde edilen koyun başlarının arteriyel sistemi %09' lik tuzlu su ile yıkandıktan sonra a. carotis communis dextra ve sinistra'nın her ikisi içerisine kırmızı renkli boya ile renklendirilmiş latex (latex 300-400cc ve artdeco kumaş boyası 25cc) enjekte edildi. Materyaller 24 saat oda sıcaklığında çeşme suyu içerisinde bekletildikten sonra a. carotis externa ve dalları diseksiyon yapılarak aşağıdaki bilgiler elde edildi.A. carotis externa'dan a. auricularis caudalis, a. temporalis superficialis, a. transversa faciei isimli dalların orijin aldığı gözlendi.A. carotis externa'dan ortak bir kök şeklinde ayrılan a. transversa faciei ve a. temporalis superficialis'e ait kökten de gl. parotise giden rr. glandularis'lerin orijin aldığı tespit edildi.A. auricularis rostralis'in, materyallerin %20 'sinde a. temporalis superficialis ve a. transversa faciei'ye ait ortak kökten ayrıldığı görüldü.A. labialis superior ve a. labialis inferior'ün, m. masseter'in ön kenarından a. transversa faciei'den ayrıldığı gözlendi.A. transversa faciei'nin ise yalnızca m. masseter'in arteriel vaskularizasyonunu sağladığı tespit edildi.A. lingualis'in devamı olan a. profunda lingua'nın, dilin apex'inde karşı tarafın benzer damarı ile ağızlaştığı görüldü.A. alveolaris inferior'ün, a. maxillaris'den orijin aldığı ve canalis mandibularis içerisinde düz bir seyir izleyerek a. mentalis olarak sonlandığı gözlendi.A. ophthalmica externa'nın, tek kök halinde a. maxillaris'ten, a. malaris'in ise a. infraorbitalis'ten ayrıldığı görüldü. A. palatina descendens'in, a. palatina major ve a. palatina minor olarak iki dala ayrıldığı görüldü.Yapılan bu araştırmanın sonucunda, Hemşin ırkı koyunların a. carotis externa ve dallarının genel olarak diğer küçük ruminant'larla benzerlik göstermesine rağmen çeşitli farklılıkların da olduğu ortaya çıkarılmış olup, aynı zamanda bilimsel açıdan literatür de rastlanılmayan Hemşin ırkı koyunlarının, baş bölgesi arteriel vaskularizasyonu hakkında ki bilgi eksikliğinin kısmen de olsa giderildiği kanaatine varıldı.

SUMMARYMacro Anatomic Researches on Carotis External Artery and Its Terminal Branches in Hemsin Sheep BreedThe aim of this research is to investigate the macro anatomy of the arteria carotis externa and its terminal branches which provides the arterial vascularisation of the head region of the Hemsin sheep breed. For this purpose heads of 10 Hemsin Sheep were used as research material. After the arterial system of the sheep heads obtained from the slaughterhouse of the Ardanuc Municipality of the province Artvin have been washed with 0,9% saline water and red-dye colored latex was injected into a. carotis communis dextra and a carotis communis sinistra. After the materials had been kept in tap water in room temperature for 24 hours, a. carotis externa and its branches were dissected and following information was obtained.It was observed that the branches named a. auricularis caudalis, a. temporalis superficialis, a. transversa faciei were originated from a. carotis externa.It was observed that r. glanduralis, which going to gl. parotis, was originated from the stem that belongs to a. transversa faciei and a. temporalis superficialis that branch out as a common root from a. carotis externa.It was observed that in 20% of the materials, a. auriculais rostralis branched out from a common stem that belongs to a. temporalis superficialis and a. transversa faciei.It was observed that a. labialis superior and a. labialis inferior branches out from a. transversa faciei at the front edge of m. masseter.It was also observed that a. transversa faciei provided the arterial vascularizastion of only m. masseter.A. profunda linguae, which is the continuation of a. lingualis was observed to perform anastomosis with the similar artery of the opposite side.It was observed that a. alveolaris inferior originates from a. maxillaris and ends as a. mentalis after continuing straight inside canalis mandibularis.It has been observed that a. ophthalmica externa branches out from a maxillaris as one stem and a. malaris branches out form a. infraorbitalis. A. palatina descendens was observed to divide into two branches as a. palatina minor and a. palatina major.As a result of this investigation, even though the external carotid artery on head region of Hemsin sheep are similar to other small ruminants, it was found that there are various differences and the lack of information regarding the head region arterial vascularisation of the Hemsin sheep breed, regarding which no information is present in the literature, has been partially fulfilled.