Üreme sezonu dışında tuj koyunlarının melatonin ve melatonin + progesteron ile östrus senkronizasyonunun bazı fertilite parametrelerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada, üreme sezonu dışında Tuj koyunlarının melatonin ve melatonin + progesteron ile östrus senkronizasyonunun bazı fertilite parametrelerine etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Çalışmada, 2-4 yaşlı, 40-50 kg arasında 70 adet Tuj koyunu kullanıldı ve rastgele 5 gruba ayrıldı. Grup 1'e (G1, n=15) kulak arkasına deri altı olacak şekilde melatonin implantlar uygulandı. Melatonin uygulamasından 40 gün sonra gruba koç katımı yapılarak östrus takibi yapıldı. Grup 2'e (G2, n=15)melatonin implante edilmesinden 40 gün sonra 500 IU equine chorionic gonadotropin (eCG) enjeksiyonu yapılarak gruba koç katımı yapıldı östrus takibine başlandı. Grup 3'e (G3, n=15) melatonin implantlar uygulandı ve 40 gün sonra progesteron emdirilmiş süngerler (60 mg, medroksiprogesteron asetat), 9 gün kalacak şekilde intravaginal olarak yerleştirildi. Süngerlerin çıkarılma günü 500 IU eCG enjeksiyonu yapıldı ve gruba koç katımı yapılarak östrus takibine başlandı. Grup 4'e (G4, n=15) progesteron emdirilmiş süngerler 9 gün kalacak şekilde intravaginal olarak yerleştirildi. Süngerlerin çıkarılma günü 500 IU eCG enjeksiyonu yapıldı ve gruba koç katımı yapılarak östrus takibine başlandı. Grup 5'e (G5, n=10) kontrol grubu olarak seçildi ve diğer gruplarla koordineli şekilde koç katımı yapıldı. Koyunlara çiftleştikten 32 ± 4. gün sonra transrektal ultrasonografi ile gebelik muayenesi yapıldı. Melatonin uygulamasından 7 gün önce, melatonin uygulama günü, intravaginal sünger uygulamasından önce, sünger çıkarılma günü ve çiftleşme günü kan alınarak serum progesteron konsantrasyonu belirlendi. Çalışmada, östrus oranı, östrus süresi, gebelik oranı, kuzulama oranı, ikizlik oranı, kuzu verimi gibi reprodüktif özellikler belirlendi. Verilerin istatistiksel analizlerinde SPSS® paket programı kullanıldı. Çalışmada en yüksek östrus oranı G3 (%73,33) ve G4'te (%80) tespit edildi (P<0,05). Gruplarda östrus süresinin ortalama 32,00-35,83 saataralığında olduğu (P>0,05), ayrıca G1'de %20, G2'de %13,33, G3'de %60, G4'te %46,67 ve G5'te %10 oranında gebelik belirlendi (P<0,05). G1, G2, G4 ve G5'te grubunda gebe kalan koyunların tamamının (%100) doğum yaptığı tespit edilmiştir. G1'de %33,33, G3'de %37,5 ve G4'de 28,57 oranında ikizlik, G1'de 1,33, G2 ve G5'de 1, G3'de 1,38, G4'de 1,29 kuzu verimi, G1 ve G5'te %100, G3'de %90,91,G4'de %88,89 ve G2'de %50 oranında yaşama gücü belirlendi. Kuzularda doğum günü G1'de 2,93 kg, G2'de 3,10 kg, G3'de 3,61 kg, G4'de 3,17 kg, G5'de 3,20 kg olduğu kaydedildi (P>0,05). Gruplarda melatonin uygulamasından 7 gün önce, melatonin uygulama günü, sünger uygulama ve östrus günü serum progesteronkonsantrasyonlarının istatististiksel olarak farklı olmadığı ve 1 ng/mL'den daha düşüktü (P>0,05). Sünger çıkarılma günü serum progesteron konsantrasyonunun G3 ve G4'de diğer gruplardan istatistiksel olarak daha yüksekti (P<0,001). Sunuç olarak, anöstrus dönemindeki Tuj koyunlarında melatonin implantın tek başına senkronizasyonu amacıyla kullanılmasının östrusları uyarmada yetersiz kaldığı,serum progesteron konsantrasyonunu arttırmadığı belirlenirken melatoninin progesteron ile kombine şekilde kullanılmasının fertilite parametrelerini arttırdığı gözlendi.Anahtar kelimeler: Anöstrus, melatonin, progesteron, vaginal sünger,gebelik, ikizlik, Tuj koyunu.

This study determined the effect of melatonin and melatonin + progesterone on estrus synchronization and fertility parameters in Tuj sheep outside the breeding season. A total of 70 Tuj sheep aged 2-4 years with a weight between 40 and 50 kg were randomly divided into 5 groups. Group 1 (G1, n=15) received melatonin implants under the skin behind the ear. Forty days after the melatonin application, the sheep were mated and estrus was checked. Group 2 (G2, n=15) was injected with500 IU equine chorionic gonadotropin (eCG) 40 days after the melatonin implant. Then, sheep were mated and estrus was checked. Group 3 (G3, n=15) received melatonin implants and after 40 days, progesterone soaked sponges (60 mg, medroxyprogesterone acetate) were placed intravaginally for 9 days. On the day of the removal, 500 IU eCG was injected, sheep were mated, and estrus was checked. In group 4 (G4, n=15), progesterone soaked sponges were placed intravaginally for 9 days. On the day of the removal, 500 IU eCG was injected, sheep were mated, and estrus was checked. Group 5 (G5, n=10) was the control group and sheep were mated in coordination with the other groups. After 32 ± 4 days of mating, transrectal ultrasound examination was performed on the sheep. Seven days before themelatonin application, on the day of the melatonin application, before the intravaginal sponge application, on the day of the sponge removal, and on the day of mating, blood was drawn and the serum progesterone concentration was determined. Reproductive characteristics such as estrus rate, estrus duration, pregnancy rate, lambing rate, twinning rate, and lamb output were determined. SPSS®package program was used for statistical analysis of the data. The highest estrus rate wasfound in G3 (73.33%) and G4 (80%) (P<0.05). The mean estrus duration was 32.00- 35.83 hours (P>0.05). In addition, the pregnancy rate was 20% in G1, 13.33% in G2, 60% in G3, 46.67% in G4, and 10% in G5 (P<0.05). All (100%) the impregnated sheep in G1, G2, G4, and G5 gave birth. Twins occurred at the rate of 33.33% in G1, 37.5% in G3, and 28.57% in G4. Lamb output was 1.33 in G1, 1 in G2 and G5, 1.38 in G3, and 1.29 in G4. Vitality was 100% in G1 and G5, 90.91% in G3, 88.89% inG4, and 50% in G2. The birth weight of the lambs was 2.93 kg in G1, 3.10 kg in G2, 3.61 kg in G3, 3.17 kg in G4, and 3.20 kg in G5 (P>0.05). The serum progesterone concentrations 7 days before the melatonin application, on the day of the melatonin application, on the day of the sponge insertion, and on the day of estrus did not show any statistical differences between the groups and was lower than 1 ng/mL (P>0.05). On the day of the sponge removal, the serum progesterone concentrations of G3 and G4 were statistically higher than the other groups (P<0.001). The use of a melatonin implant alone for the synchronization of Tuj sheep in the anestrus period was insufficient to induce estrus. Although it did not increase serum progesterone concentration, melatonin combined with progesterone increased some fertility parameters.Key words: Anestrus, melatonin, pregnancy, progesterone, twins, Tuj sheep,vaginal sponge.