Kars yöresinde evcil kazlarda (anser anser) cryptosporidium türleri üzerine araştırmalar

Abstract

Kars ili ve civarı, Türkiye'de kaz yetiştiriciliğinin en yaygın yapıldığıyerlerden birisidir. Bu bölge kaz yetiştiriciliği, özellikle yoksul köylü kadınlar baştaolmak üzere yerel halk için önemli bir ek gelir kaynağıdır. Sağlıklı ve verimli kazyetiştirme açısından paraziter hastalıklar oldukça önemlidir. Cryptosporidiosisdünyada hayvan ve insanların en yaygın intestinal protozoon enfeksiyonlarındanbirisidir. Hastalık, özellikle genç hayvanlar olmak üzere yenidoğanların ishalietiyolojisinde birincil derecede role sahiptir. Cryptosporidium parvum, C. hominis,C. baileyi, C. meleagridis, Cryptosporidium sp., 5 farklı kaz ve ördek genotipi,kazların solunum yolu, bağırsak, bursa Fabricius, kloaka ve konjaktivasında tespitedilmiştir. Bu çalışma, buzağı ve kuzularda cryptosporidiosisin yaygın olarak tespitedildiği Kars ilinde kazlardaki Cryptosporidium türlerinin durumunu belirlemekamacıyla yürütülmüştür.Bu çalışma, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Kars ilinde yürütülmüştür.Dışkı örnekleri rastgele seçilen 188 sağlıklı kazdan Mayıs-Aralık 2016 arasındatoplanmıştır. Hayvanlar, 0-1 aylık (n = 81), 1-3 aylık (n = 25), 3-4 Aylık (n = 49) ve5-6 aylık (n = 33) olmak üzere 4 gruba ayrılmıştır. Dışkı örnekleri her bir hayvandankloakal sıvaplar kullanılarak alınmış ve her bir örnek tek kulanımlık plastikpoşetlerde saklanmıştır. Örnekler karbol fuksin boyama yöntemi ve ticari bir enzimimmunoassay kiti (EIA) olan Remel ProSpecT Cryptosporidium Microplate assay(Thermo®) kullanılarak Cryptosporidium yönünden incelenmiştir. KazlardakiCryptosporidium görülme sıklığı karbol fuksin boyama ile %3.72 (7/188), EIA ile ise%38.2 (72/188) olarak belirlenmiştir. Cryptosporidium enfeksiyonu EIA yöntemi ile0-1 aylık, 1-3 aylık, 3-4 aylık ve 5-6 aylık kazlarda sırasıyla %19.75, %28, %51.02ve %72.7 oranında tespit edilmiştir.Kazlarda Cryptosporidium spp. ookistlerinin prevalansı Avrupa'da %50-72,Amerika'da ise %6.8-77.8 oranlarında bildirilmiştir. Bu çalışma ile Kars veTürkiye'de yerli kazlarda Cryptosporidium türlerinin varlığı ilk kez bildirilmektedir.Bu araştırmanın sonuçları Kars bölgesinde yapılan önceki çalışmaların sonuçları ilekarşılaştırıldığında, pozitiflik oranının hem boyama yöntemlerinde hem de ELISA'dadaha düşük olduğu görülmektedir. Bu, önceki çalışmaların semptomatik hayvanlardaveya daha yüksek risk grubu hayvanlarda Cryptosporidium prevalansınınaraştırılmasından kaynaklandığını düşündürmektedir.Bununla birlikte, Cryptosporidium türlerini tanımlamak ve kontaminasyonkaynağındaki genotipleri belirlemek için daha kapsamlı ve detaylı molekülerçalışmalara ihtiyaç vardır.Bu çalışma Kafkas Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Koordinatörlüğü(2016-TS-88) tarafından desteklenmiştir.Anahtar Kelimeler: Cryptosporidium spp, Kaz, Karbol Fuksin Boyama,Enzim İmmunoassay (EIA), Kars

Kars province and the surrounding area are one of the most common goosebreeding places in Turkey. Goose breeding in this region is an important additionalsource of income for the locals, particularly for the poor peasant women. Parasiticdiseases are a very important constraint on healthy and efficient goose production.Cryptosporidiosis is one of the common major intestinal protozoan infectionsof animals and man in the world. The disease plays a primary role in the etiology ofneonatal diarrhea especially in young animals. Five different goose and duckgenotypes, Cryptosporidium parvum, C. hominis, C. baileyi, C. meleagridis,Cryptosporidium sp., have been identified in the respiratory tract, intestine, bursa ofFabricius, cloaca and conjunctiva of geese.This study was carried out in order to determine the status ofCryptosporidium species in geese in the province of Kars in which cryptosporidiosisis commonly detected in calves and lambs.The study was performed in Kars province in the Northeastern Anatoliaregion of Turkey. Fecal samples were collected from 188 randomly selected healthygeese from May 2016 to December 2016. The animals were classified into four agegroups: 0-1 month old (n=81), 1-3 months old (n=25), 3-4 months old (n=49) and 5-6months old (n=33). Fecal samples were taken from each animal using cloacal swabsand deposited into disposable plastic bags. The samples were examined by carbolfuchsin staining and using a commercial enzyme immunoassay (EIA) kit, the RemelProSpecT Cryptosporidium Microplate assay (Thermo®) for Cryptosporidium.The prevalance of the presence of Cryptosporidium among the geese was3.72% (7/188) with carbol fuchsin staining and 38.2% (72/188) with EIA. Cryptosporidium infection was detected by EIA in 19.75%, 28%, 51.02% and 72.7% of the geese aged 0-1 month, 1-3 months, 3-4 months and 5-6 months,respectively. The prevalence of Cryptosporidium spp. oocysts in geese has been reportedto be 50–72% in Europe and 6.8-77.8 % in USA. The presence of Cryptosporidiumspecies in domesticated geese in Kars and in Turkey is reported for the first time inthis study.When the results of this study are compared with the results of previousstudies undertaken in the Kars region, it is seen that the positivity rate is lower withboth the staining method and ELISA. This may be due to the fact that the previousstudies investigated the prevalance of Cryptosporidium in animals with symptoms orin animals in higher risk groups.Molecular studies are required in order to determine the Cryptosporidiumspp. and to identify agent genotypes at the source of contamination.This study was financially supported by the Scientific Research Council ofKafkas University (2016-TS-88).Key Words: Cryptosporidium spp., Goose, Carbol Fuchsin Dying, EnzymeImmunoassay (EIA),Kars.