20-65 yaş arası bireylerde kansere yönelik damgalama ve etkileyen faktörler

Abstract

Bu çalışma, 20-65 yaş arası bireylerde kansere yönelik damgalama ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla kesitsel olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, bir şehir merkezinde 2018 Ekim ayında iki Aile Sağlığı Merkezine kayıtlı olan 20-65 yaş arası 9862 birey oluşturmuş olup, araştırmaya 681 birey alınmıştır. Araştırmada, Anket Formu ve Kansere İlişkin Tutumları Ölçme (KİTÖ) Anketi- Toplum Versiyonu kullanılmıştır. Çalışma sonucunda veriler SPSS 20 paket programında analiz edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel analizler (aritmetik ortalama, standart sapma, minimum ve maximum), fark testleri (Mann-Whitney U Analizi, Kruskal Wallis testi) ve ilişki analizi (Spearman Korelasyon Analizi) kullanılmıştır. Bireylerin yaş ortalaması 37.16±11.21 olup, % 53.6'sı kadın (n=365), % 46.4'ü erkektir (n=316). Kansere ilişkin tutumları ölçme anketi alt boyut (kanser tanısını ortaya çıkarma, yayma, iyileşmenin imkânsız olması - etiketlenme, ayrımcılık) ve toplam puan dağılımlarından bireylerin kansere yönelik tutumlarının olumlu düzeyde olduğu görülmektedir. Sonuç olarak, kadın olan, artan yaş ve eğitim seviyesi, çalışan birey olma, sağlık durumunu iyi algılama, ailesinde kanser öyküsü olanların daha olumlu oldukları; kanserin önlenebilirliği, erken tanılanabilirliği, tedavi edilebilirliği ve bulaşabilirliği hakkında olumsuz düşünen bireylerin daha negatif tutum ve davranışları olduğu ve genel olarak bireylerin medya hakkında olumsuz düşünceleri olduğu görülmüştür. Kansere karşı negatif tutumların azaltılması için bilgilendirici ve eğitici programların arttırılması faydalı olacaktır.

This study was conducted as a cross-sectional to investigate the cancer-related stigma and affecting factors in individuals between the ages of 20-65. The targeted population of the study consisted of 9862 individuals between the ages of 20-65 who were registered to two Family Health Center in a city center in October 2018 and 681 individuals were included in the study. Introductory Form and Questionnaire for Measuring Attitudes Toward Cancer-Society Version were used as data collection tools in the study. The data were interpreted through an analysis of the SPSS 20 package program. In the analysis of the data, descriptive statistical analyses (arithmetic mean, standard deviation, minimum and maximum values) difference tests (Mann-Whitney U Analysis, Kruskal Wallis Test,) and correlation analysis (Spearman Correlation Test) were used. The mean age of the individuals is 37.16 ± 11.21 years, 53.6% of them are female (n = 365) and 46.4% of are male (n = 316). According to the sub-dimension (detection, dissemination of cancer, impossible healing - labeling, discrimination), and total score distributions of the survey on cancer attitudes, it is seen that individuals have positive attitudes towards cancer. As a result, being a woman, increasing age and education level, being a working person, having a good health status, having a family history of cancer are more positive, individuals who think negatively about cancer preventability, early diagnosis, treatability, and contagious have more negative attitudes and behaviors, and in general, individuals have negative thoughts about the media. It would be beneficial to increase informative and educational programs to reduce negative attitudes towards cancer.