Ardahan mezbahasına kesim için getirilen sığırlarda ayak hastalıklarının insidansı, saptanan hastalıklar üzerine radyolojik ve histopatolojik incelemeler

Abstract

Bu çalışmanın amacı; Ardahan Mezbahasına kesim amacıyla getirilen sığırlarda topallığa neden olan ayak hastalıkları insidansını saptamak, söz konusu hastalıklı ayaklar üzerinde radyolojik ve histopatolojik incelemelerde bulunarak, sonuçlar değerlendirmek ve olası sonuçların pratiğe aktarılmasının sağlamaktır. Çalışmanın materyalini, Ocak 2018-2019 tarihleri arasında, Ardahan Mezbahasına kesim amacıyla getirilen 1303 baş sığırdan ayak hastalıklı 45 baş sığır ve bunlara ait 59 ayak oluşturdu. Sığırlar ırk olarak; Simental, Montofon ve yerli ırklardan oluştu. Kesim öncesi ayak hastalığı olan hayvanlar muayene edilerek topallığın hangi ayaktan kaynaklandığı tespit edildi. Daha sonra lezyonlu ayaklar işaretlenerek kesim sonrası radyolojik ve histopatolojik olarak incelenmek üzere Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalına getirildi. Bu dönemde ayak hastalıkları insidansı %3.45 olarak saptandı. Erkek hayvanlarda dişilere göre daha çok ayak hastalığı saptanırken, ırk bazında simental ırkında ve yaş bazında ise 2-3 yaş aralığındaki sığırlarda gözlendiği belirlendi. Tırnak deformasyonlarının olduğu hayvanlarda ayak hastalıklarının daha yoğun olduğu, bu deformasyonlara bağlı en sık gözlenen ayak hastalıkları ise sırasıyla interdigital flegmon, solea ülseri ve ökçe erozyonu şeklinde tespit edildi. Yapılan radyolojik incelemede; özellikle kronik ayak hastalıkları geçirmiş 26 ayakta osteoliz saptandı. 28 ayakta yumuşak doku şişkinliği ve gaz yoğunluğu gözlendi. Taban ülseri belirlenen 12 olguda profund tendonun insersiyo noktasında ekzostoz oluşumu gözlenirken kronik flegmon saptanan 8 olguda distal falanksta nekroz geliştiği belirlendi. Yapılan histopatolojik incelemede dokuların keratinize yapıda olduğu, ne hücre morfolojileri ne de hücre sınırlarının belirgin olmadığı gözlendi. Özellikle beyaz çizgi hastalığı, solea ülseri ve interdigital flegmonda bu durum daha belirgindi. Sonuç olarak; ayak hastalıkları oluşumunda deforme tırnak yapılarının çok önemli yer aldığı, ayak hastalıklarının tanısında klinik muayenenin yanında radyolojik bulguların muhakkak değerlendirilmesi gerektiği, histopatolojik verilerin ise destekleyici nitelikte olabileceği kanısına varılmıştır.

The aim of this study is to determine the incidence of foot diseases that cause lameness in cattle which slaughter in Ardahan's slaughterhouse. The material of the study consist of 45 cattle and 59 feet. This cattles with foot diseases were received to Ardahan' slaughterhouse. Breed of cattles were Simental, Montofon and native breeds. The animals were examine before slaughter for determine to which extremity have lameness. Then, lesion feet were marked and brought to Kafkas University Veterinary Faculty Surgical Department for radiological and histopathological examination. The incidence of foot diseases in this period was 3.45%. It was determined that foot diseases were more common in male animals than in females, while foot diseases were observed more frequently in simental breeds and cattle between 2 and 3 years of age. The most common foot diseases in animals were interdigital phlegmon, solea ulcer and heel erosion, respectively. In the radiological examination; osteolysis was detected in 26 feet with chronic foot diseases. Soft tissue swelling and gas density were observed in 28 feet. The exostosis formation at the insertion point of the profunda tendon and sole ulcer was observed in 12 cases while necrosis in the distal phalanx in 8 cases with chronic phlegmon. Histopathological examination revealed that the tissues were keratinized and neither cell morphology nor cell boundaries were significant. This was more prominent in white line disease, solea ulceri and interdigital phlegmon. As a result; It is concluded that deformed nail structures are very important in the formation of foot diseases, radiological examination should be performed in addition to clinical examination in the diagnosis of foot diseases and histopathological data may be supportive.