Şavşat-Tepeköy yöresindeki sarıçam (Pinus sylvestris L. ) ağaçlandırmalarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Artvin-Şavşat yöresinde 2003 yılında dikilen sarıçam (Pinus sylvestrisL.) fidanlarının gelişimi değerlendirilmiştir. Araştırma alanının büyüklüğü 85.5 ha olup 32adet örnek alanda çalışmalar sürdürülmüştür. Her örnek alanda her bir yinelemede 30 adetolmak üzere üç yinelemeli olarak 90 adet sarıçam fidanı ölçülmüştür. Bu fidanların boyları,kök boğaz çapları (KBÇ) ve son yıllık boy artımları (SYBA) ölçülmüş, örnek alanlarındakifidanların yaşama yüzdeleri belirlenmiştir. Örnek alanlarda bakı, eğim ve yükselti gibifizyografik özellikler belirlenmiştir. Ayrıca, edafik özelliklerin saptanması amacıyla toprakprofilleri açılmış, 0-20 cm ve 20-50 cm derinliklerden toprak örnekleri alınmıştır. Toprakanalizleri sonucunda toprak tekstürü, organik madde ve pH değerleri tespit edilmiştir.Varyans Analiz sonuçlarına göre, bakı, eğim, yükselti, toprak pH'sı, tekstürü veorganik madde miktarının fidan boyu, kök boğaz çapı gelişimi ve son yıllık boy artımıüzerinde %95 güven düzeyinde etkili olduğu bulunmuştur. Örnek alanlardaki fidan yaşamayüzdesi üzerinde ise bu faktörlerden toprak tekstürü (0-20 cm) ve toprak pH'sının istatistikselanlamda etkili olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca Korelasyon Analizi sonuçlarına göre, % 95güven düzeyinde fidan boyu, KBÇ, SYBA ve yaşama yüzdesi ile pH (0-20 cm, 20-50 cm)değerleri arasında negatif bir korelasyon bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Sarıçam, Pinus sylvestris, ağaçlandırma, yaşama yüzdesi, boy,kök boğaz çapı

In this research, growth of Scotch pine (Pinus sylvestris L.) seedlings planted in 2003on an afforestation area in Şavşat-Artvin region was invastigated. The size of study area was82.5 ha and measurements on the seedlings were carried out on 32 sample plots. Height, rootcollar diameter and height growth of the last year of the seedlings were measured on 90seedlings with three replication on each sample plot. Survival rates also were defined for eachsample plot. Physiographic characteristics of the sample plots like exposure, altitude andslope were determined. In order to define edaphic characteristics soil profiles were dug andsoil samples were taken from 0-20 cm and 20-50 cm soil depth of the profiles. Soil reaction(pH), texture and organic material were determined by soil analysis.According to analysis of variance, it was found that physiographic and edaphic factorswere effective on heigh and root collar diameter growth, and height growth of the last year ofthe seedlings at α=0.05. It was determined that soil reaction (pH) and soil texture were noteffective on survival rate of the seedlings among the all factors at α=0.05. According tocorrelation analysis, there were negative correlations between height, root collar diameter,height growth of the last year, survival rate of the seedlings and soil reaction (pH) with 95%confidence level.Key words: Scotch pine, Pinus sylvestris, afforestation, survival rate, height, rootcollar diameter