Artvin Atila yöresi ormanlarında hava hatları ile bölmeden çıkarma çalışmalarının incelenmesi

Abstract

Uygulamada odun hammaddesi üretimi çok sayıda değişken ve kontroledilemeyen faktörlerin etkisi altında sürdürülmektedir. Dağlık bölge ormancılığı içindaha da belirgin olan bu karmaşık yapıda çalışmaların planlanması ve çalışmaprogramı uygulamalarının kontrol edilmesi oldukça güçtür.Odun hammaddesi üretimi, hammadde olan ağaç üzerinde uygulananişlemlerin özellikleri dikkate alındığında, kesim süreci ve nakliyat süreci olarakbilinen iki temel sürecin tamamlanmasıyla gerçekleşmiş olur. Nakliyat süreci de;üretimin en güç ve yüksek maliyetli safhasını oluşturan odunun kesim yerindenorman yolu kenarına kadar çıkarılması (bölmeden çıkarma) safhası ile orman yolukenarındaki ürünün depolara kadar taşınması safhalarından oluşmaktadır. Bütün buişlemler Devlet Orman İşletmelerinin sorumluluğunda gerçekleştirilmektedir.Bu çalışma, Artvin Atila yöresinde Doğu Ladini (Picea orientalis, (L.) Link.)ormanlarında, yaz aylarında, böcek tahribatına uğrayan ağaçların kesilmesiylehazırlanan ürünün Koller K300, Urus MIII ve Gantner USW orman hava hatları ilebölmeden çıkarılması sırasında zaman etütlerinin yapılması, elde edilen verilerindeğerlendirilip birim zaman ve çalışma verimi değerlerinin hesaplanması, sonuçlarınaynı tip hava hatları üzerinde yapılan diğer çalışma sonuçları ile karşılaştırılarakirdelenmesi şeklinde gerçekleştirilmiştir. Seçilen alanlarda ve mevcut çalışmakoşullarında çalışma verimi değerleri; Koller K300 için 5,333 m3/saat (11,25dak/m3), Urus MIII için 4,713 m3/saat (12,73 dak/m3), Gantner USW için 6,098m3/saat (9,84 dak/m3) olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bu sonuçlar çalışmaözellikleri açısından benzerlik gösteren alanlarda hava hattı çalışma programları veyıllık üretim planı hazırlanmasında, plan uygulamalarının izlenmesinde ve üretimmaliyeti hesaplamalarında kullanılabilecektir.Anahtar Kelimeler: Atila yöresi, doğu ladini, bölmeden çıkarma, orman havahatları, zaman etüdü, birim zaman, çalışma verimi.

In practice wood harvesting is generally carried on under the effects of manyvariables and uncontrollable factors. In particular, for a woodland growing up onvery mountainous and slope areas these variables and factors appear to be morecomplex, so it is much more difficult to plan and control the systematic works goingon such lands.Wood harvesting when the characteristics of same processes used in woodharvesting are considered is done by campleting two basic processes known ascutting and transportation. Transportation process has two steps; the one is to carrythe harvested woods from the cutting area to the nearest forest road. This is the mostdifficult and expensive one the second is to carry the logged woods to the loglanding. Regional forest enterpsive is responsible for all those processes.This study was carried out in oriental spruce (Picea orientalis (L.) Link.)forest in Atila, Artvin. All logged trees were mostly damaget by insect. After cuttingall trees were extracted using Koller K300, Urus MIII, Gantner USW. Duning thelogging processes time measurement, study conditions, the cherecterictics of thewood pruducts, were investigated. By using all these data unit time and workingproductivity were calculateds and compared to the similar studies. For Koller K300,unit time and working productivity were 11,25 min./m3 and 5,333 m3/h. respectively,for Urus MIII 12,73 min./m3 and 4,713 m3/h. and Gantner USW 9,84 min./m3 and6,098 m3/h..Under similar working and environment conditions all these results can beused to prepare cableway working programs, annual logging plan, monitorıng theseplans in the field and calculating the harvesting cost.Key Words: Atila forests, oriental spruce, logging, cableway, timemeasurement, unit time, working productivity.