Ardahan merkez, Hanak, Damal, Posof, Çıldır, Göle ilçelerinde topraktaki doğal radyoaktivite seviyelerinin belirlenmesi

Abstract

İnsanlar, içinde yaşadıkları çevrede gerek doğal ve gerekse yapay kaynaklardan meydana gelen radyasyonlara maruz kalırlar. Bir bölgedeki doğal radyasyon seviyesinin bilinmesi, hem insanların yaşadıkları yerin doğal radyoaktivite seviyelerini bilmeleri hem de daha sonra radyoaktivite düzeyinde olası değişimleri tespit etmeleri açısından büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada Ardahan iline ve çevresine ait toprak örneklerinin radyoaktivite konsantrasyonlarının tespiti amaçlanmıştır. Ardahan ili ve çevresindeki ilçelerden toplanan toplam 35 adet toprak numunesinin 238U, 232Th, 40K ve 137Cs aktivite konsantrasyonları Kafkas Üniversitesi Fizik Bölümü'ndeki NaI(Tl) dedektörü gamma spektrometresi ile ölçülmüştür. Ardahan ili ve ilçelerinin toprak örneklerin ortalama aktivite konsantrasyonları 226Ra(238U), 232Th, 40K için sırasıyla, 29,9, 36,7 ve 435 Bq/kg olarak ve fisyon ürünü olan 137Cs için 14,5 Bq/kg olarak bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar Ardahan ili ve yöresi için grafiksel olarak gösterilmiştir. Sonuçlar Türkiye'nin diğer illeri için elde edilen bulgular ve Dünya ortalama değerleri ile karşılaştırılmıştır.

People are exposed to radiations stemming from both the natural and artificial sources in their living environments. It is of great importance to know the natural radioactivity level in any region not only for letting people recognize the natural radioactivity levels of their living area, but also for detecting any possible variations in the radioactivity levels. The activity concentrations of 238U, 232Th, 40K and 137Cs in 35 soil samples collected from the Ardahan city and its surrounded districts were measured through NaI(Tl) gamma spectrometry at the Kafkas University, Physics Department. The average activities of the samples were determined to be 29.9, 36.7 and 435 Bq/kg for the natural radionuclides 226Ra (238U), 232Th, 40K, respectively, and 14.5 Bq/kg for the fission product 137Cs. The results obtained for Ardahan city and its district were presented graphically and compared with the world average values and data obtained from other provinces of Turkey.