Cyfluthrin`in havuz balığının (Crassius gibelio Bloch, 1782) bazı dokuları üzerine etkilerinin histolojik yöntemle incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Çıldır Gölü'nden temin edilen Carassius gibelio'nun solungaç, karaciğer ve böbrek dokuları üzerinde sentetik pyretroid insektisitlerden cyfluthrinin histolojik etkileri araştırılmıştır. Carassius gibelio balıkları ticari balık tedarikçisinden canlı olarak temin edilmiştir. Bu balıklar Kafkas Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü laboratuvarlarında muhafaza edilmiştir. Bir kontrol grubu üç deney grubu olmak üzere toplam dört çalışma grubu oluşturulmuştur. Oluşturulan bu deney gruplarına 96 saat süreyle farklı konsantrasyonlarda cyfluthrin uygulanmıştır. Kontrol ve deneme grubu örneklerine ait dokular, rutin histolojik süreçlerden geçirildikten sonra Hematoksilen-Eosin boyama metoduna göre boyanıp ışık mikroskobunda incelenmiştir. Konsantrasyon artışına paralel olarak artan miktarda solungaçlarda sekonder lamellerde düzensizleşme, epiteliyal separasyon, primer ve sekonder lamellerde vakuolizasyon, sekonder lamellerin uç kısımlarında yer yer hiperlazi, sekonder lamellerin arasında füzyon, hemoraji, yer yer lamellar atrofi ve nekroz; karaciğerde hepatositlerde piknotik, karyoretik ve karyolitik nukleus varlığı, hidropik dejenerasyon, portal venada ve sinuzoidlerde belirgin dilatasyon, konjesyon, merkezi venayı astarlayan endotelde belirgin nekroz; böbreklerde vazodilatasyon, konjesyon, interrenal alanda melanomakrofaj miktarında artış, renal tübüllerin çevresinde hemoraji, bazı tübüllerde belirgin şekilde epiteliyal proliferasyon, yer yer tübüler ve glomerular atrofi, interrenal alanda yer yer hemoraji ve nekroz tespit edilmiştir. Sonuç olarak Carassius gibelio gibi pirimitif omurgalılar cyfluthrin maruziyetinden olumsuz yönden etkilenmektedir. Besin zinciri veya diğer canlılar arası etkileşim vesilesiyle diğer omurgalılara da zararı dokunabilir. Cyfluthrinin sucul toksisitesi kolayca yayılarak hedef dışı diğer canlılara da olumsuz etkide bulunabilir.Anahtar Kelimeler: Pestisit, cyfluthrin, histoloji, Carassius gibelio, solungaç, karaciğer, böbrek.

In this study, the histological effects of cyfluthrin, which is a synthetic pyrethroid insecticide, on the gill, liver and kidney tissues of Carassius gibelio obtained from Çıldır Lake were investigated. Carassius gibelio fishes were obtained live from commercial fish suppliers. These fishes were kept in the laboratories of the Department of Biology, Faculty of Science and Letters, Kafkas University. A total of four study groups, one control group and three experimental groups, were established. Cyfluthrin was administered to these experimental groups at different concentrations for 96 hours. The tissues belonging to control and experimental group specimens were stained according to hematoxylin-eosin staining method after they were passed through routine histological processes and examined under light microscope. Lamellar disorganization, epithelial separation, vacuolization in primary and secondary lamellae, fusion between the secondary lamellae, hemorrhage, lamellar atrophy and necrosis in places in the gills; the presence of picnotic, karyoretic and karyolytic nukleus in hepatocytes, hydropic degeneration, significant dilatation at portal vein and sinusoids, congestion, marked necrosis of the endothelium lining the central vein in the liver; vasodilatation, congestion, an increase in the amount of melanomacrophages, hemorrhage around the renal tubules, epithelial proliferation markedly in some tubules, tubular and glomerular atrophy in places, hemorrhage and necrosis in the interrenal area in parallel with increasing concentrations. As a result, primitive vertebrates such as Carassius gibelio are adversely affected by cyfluthrin exposure. It can damage other vertebrates through the interaction of food chains or other living things. The aquatic toxicity of cyfluthrin can easily spread and adversely affect other non-target organisms.Key words: Pesticide, cyfluthrin, histology, Carassius gibelio, gill, liver, kidney.