Adölesanlarda menstruasyon hijyen alışkanlıklarının belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, adölesanların menstruasyon hijyen alışkanlıklarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.Materyal ve Metot: Tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini 2016-2017 eğitim öğretim yılında Ardahan Çıldır İlçesi Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Çıldır İmam Hatip Lisesi ve Çıldır Çok Programlı Anadolu Lisesinde öğrenim gören 180 kız öğrenci oluşturmuştur. Evrenden örneklem seçimine gidilmemiş, çalışma kriterlerine uygun ve anketin uygulandığı tarihte okulda bulunan araştırmaya katılmaya gönüllü 142 öğrenci çalışmaya alınmıştır. Veriler 12.05.2017 ve 16.05.2017 tarihinde toplanmıştır. Verilerin toplanmasında `Anket Formu` kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik ve ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Adölesan öğrencilerin yaş ortalaması 16.57±1.08 (14-19 yaş), menarş yaş ortalamaları 14.02±1.0 (12-17 yaş) olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin annelerinin %65.5'inin ilköğretim, babalarının %47.2'sinin ilköğretim mezunu olduğu, annelerinin %99.3'ünün ev hanımı, babalarının 76.8'inin çiftçi olduğu tespit edilmiştir. Çalışmamızda yer alan adölesan kız öğrencilerin %69.7'sinin menstruasyon öncesinde bilgi aldığı, alınan bilginin %67.6'sının annesinden aldığını ifade etmiştir. Öğrencilerin %89.4'nün pamuklu iç çamaşır kullanmakta ve %55.6'nın haftada 1-3 kez iç çamaşırını değiştirdiği belirlenmiştir. Menstruasyon döneminde öğrencilerin çoğunun %95.8'inin hazır kadın bağları (ped) kullandığı ve bu materyali tercih etme sebebi olarak %87.3'ü hijyenik olmasını belirtmiştir. Öğrencilerin %54.2'sininbu dönemde banyo yaptığı ve %76.6'sının ayakta duş şeklinde banyo yaptıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin %42.3'ünün taharetlenmeyi arkadan öne doğru yaptığı ve %79.6'sının ped değiştirdikten sonra el yıkadığı belirlenmiştir. Menstruasyonun vücudun hangi bölgesinde oluştuğunu bilme durumunun öğrencilerin annelerinin eğitim durumuna göre karşılaştırılması yapıldığında, bilenlerin durumu bilmeyenlere göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Menstruasyon kanının vücut dışına atıldığı yeri bilmeyen öğrencilerin %68.1'inin ilköğretim mezunu oldukları saptanmış olup, gruplar arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0.05).Sonuç: Araştırmanın verileri doğrultusunda, sağlık eğiticileri tarafından fırsat dönemi içerisinde olan adölesan kızlara menstruasyon ve mentruasyon hijyeni konusunda eğitim vermelidir. Bu konuda, adölesan kızların birincil bilgi kaynağı olan annelerin de eğitim programlarına dâhil etmek son derece önemlidir.Anahtar Kelimeler: Adölesan, Menstruasyon, Sağlık Eğitimi.

Purpose: This research is conducted to determine menstrual hygiene habits of adolescents.Material and Method: This is a descriptive research. The participants of this research are consisted of 180 female students who attended Çıldır Religious Vocational School and Çıldır Multi-Programme High School of Çıldır Provincial Directorate of National Education, during the years 2016-2017. The participants of the research were not selected however 142 of the students who were present at the time of the research and were matching the study criterias participated voluntarily. Tha data that is subjected to study is collected on the dates 12.05.2017 and 16.05.2017. `Survey Form` is used for data collecting and `percentage` and `chi-square` are the methods for data evaluation.Results: The average age of adolescents is identified as 16.57±1.08 (age 14-19), menarche average is 14.02±1.0 (age 12-17) It has beeen determined that %65.5 of the mothers and %47.2 of the fathers of the participants are primary school educated. Also, %99.3 of the mothers are housewives and %76.8 of the fathers are working as farmers. %69.07 of adolescent students had received information before the commencement of menstruation and %67.06 of this received information was from their mother.%89.4 of the students wear cotton underwearing and %55.06 of them change their underwear 1-3 times in a week. Many of the students %95.8 use sanitary pads during menstruation times and the reason of comsumption is stated `hygiene` for %87.3 of them. %54.2 of the students take a bath and %76.6 of them prefer to take a shower during the menstrual period. %42.3 of the student clean themselves after urinating or defecating from back to forward; %79.6 of them wash their hands after changing the hygienic pads. The results of the study also reveals that detailed knowledge of menstruation and related body parts depends on the educational background of students' mothers, as the knowledge increases for adolescents together with mothers' educational status(p<0.05). It is determined that %68.1 of the mothers whose daughters do not know how and where the menstruation blood comes out, are primary school graduates and the difference between the groups is found statistically significant(p<0.05).Conclusion: In the direction of research output, adolescent females who are in the opportunity period for health educators, should be trained on menstruation and hygiene. In this regard, it is extremely important to incorporate mothers, the primary source of the information for adolescent females, into the educational programmes. Key Words: Adolescent, Menstruation, Health Education