Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi iç hastalıkları polikliniğine başvuran hastalarda 25-oh vitamin d düzeyi ile dislipidemi ve insülin direnci arasındaki ilişki

Abstract

D vitamini, dislipidemi ve insülin direnci arasındaki ilişki ilgili hastalıkların erken tanı ve tedavisini sağlayabileceği gibi, hastalıklara bağlı kayıpları da azaltabilecektir. Bu çalışmada D vitamin düzeyleri ile dislipidemi ve insülin direnci arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 1 Ocak – 31 Mart 2016 tarihleri arasında Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Genel Dâhiliye Polikliniği'ne başvuran 249 sağlıklı kişi ile yapılmış tanımlayıcı bir araştırmadır. İnsülin direnci HOMA yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır. İstatiksel analiz SPSS 19.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Tanımlayıcı değerler sıklık, yüzde, ortalama, ortanca olarak belirtilmiştir. Kategorik değişkenlerin karşılaştırılmasında Pearson, Yates düzeltmeli ki-kare ve Fisher testleri kullanılmıştır. Sürekli değişkenler normal dağılıma uymadığı için nonparametrik testler ile karşılaştırılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişki Spearman Korelasyon Testi ile değerlendirilmiştir. 249 kişinin %33,7'si erkek, %66,3'ü kadındır. Yaş ortalaması 46,69±13,26, ortanca yaş 49'dur. Katılımcıların ortalama D vitamin düzeyi 13,5 ng/ml'dir. Erkeklerde 15 ng/ml, kadınlarda 12,8 ng/ml'dir (p<0,05). D vitamini 18-35 yaş grubunda 14,6 ng/ml, 36-50 yaş grubunda 13,2 ng/ml ve 50 yaş üstü grupta 13,3 ng/ml'dir (p>0,05). Katılımcıların %3,6'sının D vitamin düzeyinin normal olduğu, %14,5'inde yetmezlik, %45,0'ında eksiklik ve %36,9'unda ise şiddetli eksiklik olduğu görülmüştür. Erkeklerin %19,0'ında şiddetli eksiklik varken bu oran kadınlarda %46,1'dir (p<0,05). Erkeklerde insülin direnci ortalama 2,1, kadınlarda 2,3 bulunmuştur. Şiddetli eksiklik olanların %57,6'sında, eksiklik olanların %22,3'ünde, yetmezlik olanların %8,3'ünde insülin direnci tespit edilmişken; vitamin D normal olanların hiçbirinde insülin direnci yoktur. Katılımcıların %8,0'ının LDL, %28,5'inin trigliserid, %42,2'sinin total kolesterol değeri normalden yüksekken, %58,6'sının HDL değeri normalden düşük bulunmuştur. Toplam dislipidemi sıklığı %78,7'dir. Erkeklerde dislipidemi %83,3, kadınlarda 76,4'tür. İnsülin direnci olanlarda olmayanlara göre anlamlı şekilde trigliserid yüksekliği ve HDL düşüklüğüne daha sık rastlanmıştır. Sonuç olarak, vitamin D, dislipidemi ve insülin direnci birbirinden bağımsız düşünülemez. Hatta obezite, diyabet, metebolik sendrom gibi birçok hastalığın temelinde bu üçü yatmaktadır. Burada müdahale edilmesi en kolay yöntem kuşkusuz ki bireyleri yeterince güneş ışığı almaları konusunda eğitmek olacaktır. Ayrıca D vitamini taramalarıyla eksiklik saptanan kişilere yapılacak erken müdahaleler diğer risk faktörlerinin de kotrol altına alınmasıyla birlikte metabolik sendrom, dislipidemi, diyabet, obezite gibi birçok hastalığın önüne geçilmesini, var olanların da ilerlememesini sağlayabilecektir.

The relationship between vitamin D, dyslipidemia and insulin resistance may provide early diagnosis and treatment of related diseases, as well as loss of disease-related losses. In this study, it was aimed to investigate the relationship between vitamin D levels and dyslipidemia and insulin resistance. This study is a descriptive research. The study was conducted with 249 healthy persons who applied to the General Internal Medicine Policlinic of the Faculty of Medicine of Kafkas University between 1 January - 31 March 2016. Insulin resistance was calculated using the HOMA method. Statistical analysis was performed using the SPSS 19.0 package program. Descriptive values are expressed as frequency, percent, mean, median. Pearson Chi-square, Contunity Corerection and Fisher tests were used to compare categorical variables. Continuous variables were compared with nonparametric tests as normal distribution did not. The relationship between the variables was assessed by the Spearman Correlation Test. Of the 249 people, 33.7% are men and 66.3% are females. The mean age was 46.69 ± 13.26 years and the median age was 49 years. The average vitamin D level of the participants was 13.5 ng / ml. 15 ng / ml in males and 12,8 ng / ml in females (p<0,05). Vitamin D were 14.6 ng / mL in the 18-35 age group, 13.2 ng / mL in the 36-50 age group and 13.3 ng / mL in the over age group (p> 0.05). It was found that 3.6% of the participants had normal vitamin D levels, 14.5% had insufficiency, 45.0% had deficiency and 36.9% had severe deficiency. While 19,0% of males had severe deficiency, this rate was 46,1% in women (p <0,05). Insulin resistance is 2.1 in males and 2.3 in females. Insulin resistance was detected in 57.6% of those with severe deficiency, 22.3% of those with deficiency, and 8.3% of those with deficiency. Despite that none of those with normal vitamin D levels have insulin resistance. LDL values was high in 8% of participants, trigliserid values was high in 28.5% of participants and total cholesterol values was high in 42.2% of participants. Conversely HDL values was low in 58,6% of participants. The total dyslipidemia frequency was 78.7%. Dyslipidemia is 83.3% in males and 76.4 in females. Those with insulin resistance had significantly higher levels of triglycerides and lower HDL than those without insulin resistance. As a result, vitamin D, dyslipidemia and insulin resistance can not be considered independent of each other. In fact, these are at the basis of many diseases such as obesity, diabetes, metabolic syndrome. The easiest way will be to educate the individual about taking enough sunlight. In addition, early interventions for those who are found to be deficient by vitamin D scans will also prevent other diseases such as metabolic syndrome, dyslipidemia, diabetes and obesity.