Kamu iktisadi teşebbüslerinin yeniden yapılandırılmasında uluslararasılaşmanın önemi ve bir model önerisi

Abstract

Bu çalışmanın özünü Kamu İktisadi Teşebbüslerinin yeniden yapılandırılmasında uluslararasılaşmanın önemi ile bu konudaki model önerisi oluşturmaktadır.Üç bölümden oluşan çalışmanın ilk bölümünde, uluslararası işletmecilik konusu ele alınmıştır. Uluslararası ticaret politikaları ve teorileri, uluslararası ekonomik çevre ile bu kavramların Kamu İktisadi Teşebbüsleri üzerine etkilerine değinilmiştir.İkinci bölümde, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin yeniden yapılandırılması ele alınmıştır. Kamu İktisadi Teşebbüslerine yönelik genel kavramlar, tarihî gelişimi, kuruluş nedenleri, ve sınıflandırılmaları incelenerek, yeniden yapılandırmayı ortaya çıkaran nedenler araştırılmıştır. Daha sonra Kamu İktisadi Teşebbüslerinin ekonomik ve sosyal hayattaki rolü incelenerek, yeniden yapılandırmada uluslararasılaşmanın önemi anlatılmıştır.Üçüncü bölümde, dünyada ve Türkiye'de tütün ve tütün mamulleri piyasalarının genel durumu incelenerek, bu sektörde faaliyet gösteren Tekel A.Ş.'nin, uluslararasılaşması kapsamında yeniden yapılandırılması model önerisi olarak ele alınmıştır.Türkiye'nin ekonomide uluslararasılaşma süreci, 1980 yılından sonra piyasa ekonomisine geçme kararıyla gündeme gelir. Daha çok uluslararası şirketlerin Türkiye'ye yatırım yaptığı bu dönemde, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin liberal ekonomiye adaptasyonunda büyük güçlükler yaşanmış olup, bu süreç çokuluslu şirketlerin pek çok sektördeki pazar hâkimiyetiyle son bulmuştur. Tüm bu süreçte Türkiye gelişmiş ekonomilerde yaşanan değişimi yakalamaya çalışırken dünya ekonomisindeki yeni trendlerden birisi de, arkasında devlet desteği bulunan çokuluslu şirketlerdir. Yurt içi pazar payı değerlerinin çok altında özelleştirilen Kamu İktisadi Teşebbüslerini yeniden yapılandırırken, ilgili sektörlerdeki rakip organizasyonların çokuluslu şirketler olduğu gerçeği unutulmamalıdır. Bu çalışmanın sonucunda; Kamu İktisadi Teşebbüslerinin yeniden yapılandırılması kapsamında, dünya piyasalarında faaliyetlerini genişletmeleri olumlu yönde değerlendirilmiştir.

The main essence of this study is to carry out a model suggestion for the importance of the nationalization on the restructuring of the State Owned Enterprises.This study consists of three main parts.In the first part of it, the international business management topic has been dealt with, in which, it is also mentioned about the international trade politics,the theories and the international economic enviroment along with the effect of ali these terms on the State Owned Enterprises.In the second part, it is referred to the restructuring of the State Owned Enterprises and significantly examining the general terms of the mentioned Enterprises with their historical development, the reasons of their foundation and their classificaitons, it has been found out the necessities conducting the restructuring of these enterprises.Afterwards considering to the sphere of of influence of the State Owned Enterprises on the social and economic life, it has been underlined the importance of the nationalization for the restructuring.In the third, part looking into the general position of the tobacco and tobacco products market s both in Turkey and in the world, the restructuring of Tekel Inc. dealing on the tobacco sectör within the framework of nationalization has been taken into consideration as a suggestion of the model.The nationalization process of Turkey in economy has come into question following the decision of transition to the free market economy after 1980's.As it was such a period that has been experienced in which mostly multinational companies have made investments in Turkey, the difficulties suffered by the State Owned Enterprises during the process of their adoptation to the liberal economy have ended by the market dominance of the multinational companies in this field.In the course of the time, while Turkey trying to adopt new economical changes of the developed countries, one of the new trends through out the world is that there were multinational companies having state support. During the restructuring period of the State Owned Enterprises, which were privatized belower value than their actual values in the domestic market share, it shouldn't be forgotten that the rivals of the relevant sector were the multinational companies.At the end of this study; vvithin the framework of the restructuring of the State Owned Enterprises, the development of their activities through out the world markets has bee evaluated in a positive way.