Küresel kriz bağlamında dünyada borçlanma

Abstract

Dünya ekonomi tarihinde her büyük kriz kaybedenleri ve kazananları ile geleceği şekillendirmiştir. Ekonomik ve siyasi ilişkileri planlamak, hedef, iş ve işbirliği imkanlarını belirleyerek pozisyon almak, karar alıcılar için önem taşımaktadır. Bu çalışma 2008?de ortaya çıkan küresel krizin etki ve sonuçlarını `borçlanma? temelinde incelemeyi amaçlayan bir analiz olma yanında gelecekle ilgili çıkarımlarda bulunmayı da hedeflemektedir. Bu amaçla, IMF ve BM yayınları başta, banka araştırma bölümlerinin özel raporları ve çok sayıda yerli yabancı kaynak incelenmiştir. 1929 yılındaki Büyük Buhran?dan yaklaşık 80 yıl sonra 2008 Ağustos ayında ortaya çıkan küresel kriz tüm Dünyada taşları yerinden oynatmıştır. Krizin etkilerinin en yüksek boyutlara ulaştığı 2008 ve 2009 yılları boyunca yaklaşık 20 trilyon ABD Dolarını bulan kurtarma ve canlandırma paketlerinin açıklanması gerekmiş, yine de Dünya üretimi ve ticaretindeki gerileme önlenememiştir. Piyasaya verilen her desteğin nihayetinde bir karşılığı olduğu, birilerinin hanesine borç olarak yazıldığı ve zamanla tahsil gününün geleceği açıktır. Açıklanan paketler ile krizin dünya ekonomisine verdiği büyük hasarın önüne kısmen geçilse de, ülkelerin borç yapısı 10?larca yıl onarılamayacak şekilde bozulmuştur. Kamu borçları için Maastricht kriterlerine göre %60 olması gereken tavan orana karşın günümüzde, Eurostat istatistiklerine göre, AB?de %90 düzeyinde olan borçlanma rakamları durumun vahametini ortaya koymaktadır. Kamunun yanında, başta finans sektörü olmak üzere özel şirketler, varlıklarını aşan borçlarla karşı karşıya kalmıştır. Krize yüksek finans kesimi ve hanemalkı borcu ile yakalanan gelişmiş ülkelerde, artan işsizlikle sosyal sıkıntılar da artmıştır. Doğal olarak bu dönemde ABD ve AB?nin lokomotif konumları da sorgulanır hale gelmiştir. Dünya ülkeleri sosyo-ekonomik sıralamada büyük bir değişim ile karşı karşıyadır.

All the global crisis in the worl history, with the winners and loosers in the end, has shaped the future. Planning economic and social relations, taking positions by identifying the targets and business and cooperation opprtunities have always been important to decision makers. This study targets to reach future expectations in addition to analyse the impacts and outcomes of the global crisis that occured in 2008. For that end, various national as well as international sources were screened including the private reports of some banks' research units and especially the publications of IMF and UN. The global crisis which came to surface approximately 80 years after the Great Depression of 1929 have moved the stones throughout the world. Expression of stimulus and rescue packages, value of which reached over 20 billion, became necessary during the peak crisis years of 2008 and 2009. However the loss of world output and trade could not be avoided. It is clear that every support provided has a negative balance, is written in debt column of somebody, and the payment due would definitely comes. Though the 'packages' had some positive impacts on preventing a part of the severe damages, the debt structure of the countries' has been detoriated for a couple of coming decades. The 90% public sector debt stock/GNP ratio, according to Eurostat statistics, despite a 60% Maastricht criteria indicates the malignity of the situation. Similarly the private sector has faced with debt ratios over their company values. Developed countries which was caught up in a high banking sector and household debt to the crisis, have had social unrest with rapid increasing unemployment. Hence, the locomotive situation of US and EU become questionable. World countries development rank is subject to deep changes.