Hisse senedi borsada işlem gören spor kulüplerinin lig performansı ile hisse senedi getirileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Son yıllarda spor endüstirisi içinde büyük bir paya sahip olan futbolun yarattığı katma değerin artmasıyla beraber önemli bütçelere sahip futbol kulüplerinin finansal analizi rekabetçi futbol piyasasından gözardı edilemez boyutlar kazanmıştır. Bu bağlamda Türkiye'de futbolun finansal analizi düşünüldüğünde borsaya açılan ve `dört büyükler` olarak adlandırılan kulüpler dikkate alınmalıdır. Dev futbol pastasının en önemli payına sahip bu dört takım endüstriyel futbol piyasasıyla birlikte hareket etmek ve daha fazla gelir elde etmek amacıyla şirketleşmiş ve Borsa İstanbul'da işlem görmeye başlamıştır. Bu kulüpler arasında sadece Beşiktaş'ın borsaya açılma modeli, kulübün futbola ilişkin tüm gelir/gider ile aktif/pasiflerinin kurulan şirkete devri şeklinde gerçekleşmiştir. Bu yöntem`İngiliz Modeli` olarak adlandırılmaktadır. Öte yandan diğer üç kulüp, `Gelir Ağırlıklı` model olarak bilinen yöntemle borsaya açılmış ve en önemli gider kalemlerinden teknik kadroya ilişkin hiçbir maliyete mali tabloda yer vermeyerek futbol takımının sadece gelirleri halka arz editmişlerdir.Bu çalışmada, Borsa İstanbul'da işlem gören spor kulüplerine ait anonim şirketlerin finansal performansı ile spor kulüplerinin profesyonel futbol şubelerinin Spor Toto Süper Lig' deki sportif başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Söz konusu amaç doğrultusunda; Beşiktaş Galatasaray, Fenerbahçe ve Trabzonspor kulüplerine ait hisse senedi getiri değerlerinin 2010-2015 yılları arasındaki beş sezondaki maç sonuçları, maç kazanma oranları ve atılan-yenilen gol arasındaki farktan ne yönde etkilendiği panel veri analizi yöntemi ile belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca maçın kazanılmasında taraftar faktörünün etkisini irdelemek amacıyla modele `maçın oynandığı saha` değişkeni, mevcut piyasanın etkisini incelemek amacıyla da BIST Spor Endeksi ve BIST 100 Endeksi getiri değerleri dahil edilmiştir.

Financial analysis of the football clubs have gained great importance with the increase in the added value created by these institutions which have a large share in the sports industry in recent years. When considering the financial analysis of the football in Turkey, the clubs which are called `Big Four` and listed in the stock exchange should be taken into account. These four teams with the most significant share of the huge football cake have been incorporated and began to be traded on the Istanbul Stock Exchange in order to generate more revenue and liaise with the industrial football market. Among these clubs, only Beşiktaş's listing model had been realized in the form of transferring the entire football related income/expenses as well as the relevant assets/liabilities of the club to the established company. This model is called the British Model. Other three clubs had been listed on the stock exchange in accordance with the model known as the `Income Weighted`. However only the revenues of these three football clubs were offered to the public, while one of the most significant cost item in the financial statement of the clubs namely the costs associated with the technical staff were excluded. The aim of this study is to investigate the relationship between the financial performance of the joint-stock companies belonging to the sport clubs which are traded in Istanbul Stock Exchange (BIST) and the sporting achievements of the professional football branches of sports clubs in Sports Toto Super League. Within this scope, it is aimed to determine in what aspects the share earnings that belong to Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe and Trabzonspor Clubs are affected by the match results, match winning rates and the difference between the numbers of scored and conceded goals in five seasons between the years of 2010-2015 by using the panel data analysis. Moreover, to analyze the effect of the current market, the variables BIST Sporting Index and BIST 100 Index return values were included in the model.