Kürt ulusal hareketi bağlamında Osmanlı Dönemi Kürt kadını

Abstract

Bu çalışmada, Kürtlerde kadın hareketlerinin nasıl başladığı ve hangi doğrultuda devam ettiği, ulusalcılık ile ilişkisi içerisinde incelenmiştir. Osmanlıda başlayan modernleşme faaliyetleriyle birlikte görülen toplumsal değişiklikler kadına da yansımış, kadınlar da bu değişimin bir sonucu olarak kadın haklarına duyarlı hale gelerek kadınlık haklarını savunmaya başlamışlardır. Bunun en büyük örneği, kurulan kadın dernekleri ve basılan kadın dergi ve gazetelerinde görülmektedir. Bu çalışmada, ilk Kürtçe gazetenin yayına başladığı 1898 yılından başlayarak Cumhuriyetin kuruluş sürecine kadar, yani Osmanlı devletinin yıkılış süreci içerisinde, Kürtçe basın yayın faaliyetleri, gazete ve dergi kategorilerinde ulaşılabilen kaynaklar çerçevesinde kronolojik sıra gözetilerek Kürt kadın hareketleri, Kürt ulusal hareketi ile olan ilişkisi içerisinde gözlenmiştir.

This study examines how Kurdish Women movements started in late Ottoman Period (1876-1923) and its relation with Kurdish National Movement. The Ottoman women gained awareness to women problems and started to advocate their rights with social changes witnessed during modernization activities started in Ottoman State. In this study, the Kurdish press elements, namely journals and newspapers published between 1898, the year first Kurdish newspaper Kurdistan has been published and 1923, the year Turkish Republic was established, have been examined chronologically to see the characteristics of Kurdish Women Movement in relation to Kurdish National Movement.