Sukukların muhasebeleştirilmesi ve finansal tablolarda sunumu-Bir Türkiye uygulaması

Abstract

Finansal sistemin iki temel unsurunu oluşturan fon sunanların ve fon kullananların, ülkeler ve toplumlar ölçeğinde sürekli değişen ihtiyaçları ve beklentileri, finansal araçlardaki çeşitliliği sürekli artırmaktadır. İslam dinine mensup toplumların, faiz yasağını ihlal etmeden finansal sistem içinde bir fon sunucusu ya da fon kullanıcısı olarak yer alma ihtiyacı ve beklentileri, bir alternatif olarak faizsiz finans sistemini ortaya çıkarmıştır. Faizsiz finans sisteminin son yıllarda dünyada ve ülkemizde popüler olan finansal araçlarından birisi de sukuktur. İlk defa 2001 yılında Malezya hükümeti tarafından ihraç edilen sukuk, 2010 yılından itibaren gerçekleştirilen mevzuat düzenlemeleri ile birlikte `kira sertifikası` ismi ile bir faizsiz finans aracı olarak ülkemiz finans piyasalarındaki yerini almıştır. Ülkemizde, tasarrufların artırılması ve kaynakların ülke ekonomisi adına etkin şekilde kullanılmasında, sukukların sermaye piyasalarımızda aktif rol üstlenmesi amaçlanmıştır. Sukukların sermaye piyasalarında aktif bir rol üstlenebilmesinin yollarından birisi de, doğru muhasebeleştirme ve finansal tablolarda sunum ilkeleri ile yatırımcılara ve finansal tablo kullanıcılarına, sukuklarla ilgili olarak gerçeğe ve ihtiyaca uygun finansal bilgiler sağlamaktır. Bu çalışmada sukuk, muhasebeleştirme açısından tahlil edilerek, muhasebeleştirme ve finansal tablolarda sunum ilkeleri bir uygulama örneği ile açıklanacaktır.Anahtar Kelimeler: Sukuk, Kira Sertifikası, Faizsiz Finans, İslami Finans

Constantly changing needs and expectations on the scale of countries and societies of fund providers and fund users which constitute two essential elements of financial system increase variety of financial instruments. Need and expectation of the members of Islamic societies to take place as fund provider or fund user within the financial system without violating interest ban created interest-free financial system as an alternative. One of the financial instruments of interest-free financial system is sukuk which has become popular in the world and in our country in recent years. Sukuk which was issued for the first time in 2001 by the government of Malaysia, took its place in our country's financial markets with the legislation coming from 2010 as an interest-free finance tool under the name of `lease certificate`. In order to increase savings and in effective utilization of resources on behalf of the country economy, it is aimed to assign sukuk an active role in our country. One of the ways of assigning an active role to sukuk in capital markets is to provide financial information to investors and users of financial tables about sukuk in line with real data and requirements, with the principles of precise accounting and demonstration in financial statements. In this study, sukuk will be analysed in terms of accounting, and principles of accounting and demonstration in financial statements will be explained with an example of application.Key Words: Sukuk, Lease Certificate, Interest-Free Financial System, Islamic Finance