Diaspora milliyetçiliği ve Türkiye`de Çerkesler

Abstract

Anavatanlarından çeşitli nedenlerle ayrılarak farklı coğrafyalara dağılmak zorunda kalmış insan toplulukları olarak bilinen diasporalar modern çağla birlikte akademik açıdan çokça incelenen yapılar olmuştur. Uluslararası ilişkiler ve siyaset biliminin de konu edindiği diaspora gruplarında, temelde ulus devlet sınırlarını aşan (ulusötesi) bir özellik göstermesi nedeniyle bilinen milliyetçilik türlerinden farklılaşan bir tür milliyetçilik gözlemlenmektedir. Diaspora milliyetçiliği olarak kavramsallaştırılabilen bu milliyetçilik türü, modernizmle birlikte gelen gelişmiş ulaşım imkanları ve teknolojik gelişmelerle yakından ilgilidir. Bu çalışmada 1864 yılında gerçekleşen Büyük Sürgün sonunda anavatanları olan Kafkasya'dan ayrılarak bugün Anadolu dahil Osmanlı Devleti'nin birçok farklı toprağına yerleşen Çerkesler'in Osmanlı döneminden itibaren giriştikleri kimlik etrafında örgütlenme çabalarından yola çıkılarak, modern Türkiye Cumhuriyeti'nde sergilemiş oldukları sosyal, kültürel, siyasal tutum ve davranışları diaspora milliyetçiliği kavramı ışığı altında incelenmektedir. Türkiye'de yaşayan Çerkes toplumunda, anavatan Kafkasya toprakları ve dolayısıyla Rusya ile kurulan bağlar ve etkileşime işaret eden vakalarda son dönemde görülen hareketlilik, özellikle Çerkes gençleri arasında yayılan internet ve sosyal medya kullanımını kimlik siyaseti çerçevesinde şekillenişi, Türkiye'de Çerkes diaspora milliyetçiliği adına dikkate değer veriler sunmaktadır.

Diasporas are become structures which are analyzed often by modern age. Nationalism in their diaspora groups which are analyzed by International relations and political sciences, differs from other known nationalisms since it shows a kind of nationalism observed beyond the national borders (transnational). This type of nationalism which can be conceptualized as a diaspora nationalism is closely related to advanced transportation facilities and technological developments with came with modernism.