Rusya`nın Kırım`ı ilhakına yönelik Türk dış politikası

Abstract

Soğuk Savaş sonrası ve özellikle de Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) iktidarı sonrası daha çok ön plana çıkmaya başlayan Türkiye'nin yumuşak gücünü ve bu bağlamda tarihi miras, kimlik ve kültür gibi değerlerin de ön plana çıktığı Ak Parti dönemi Türk dış politikasının sınırlarını ölçebilmek adına 2013 yılı sonunda patlak veren Ukrayna krizi ve akabinde Ukrayna'nın toprak parçası olan ve Karadeniz'in kontrolü açısından stratejik bir öneme sahip olan Kırım'ın Rusya tarafından ilhak edilmesi yeni Türk dış politikası açısından bir test ve çözümlenmesi gereken bir vaka olarak ortaya çıkmıştır. Altı ile sekiz milyon arası Kırım Tatar kökenli vatandaşı olan ve Kırım bölgesindeki Kırım Tatarları ile de tarihi, etnik ve kültürel bağları bulunan Türkiye'nin, 2008 yılı öncesine göre ilişkileri göreceli olarak Rusya ile kötüleşse bile, Türk dış politikası açısından diğer bölgelerde vuku bulan olaylar karşısında izlediği politikalar ile kıyaslandığında Kırım'ın ilhakı konusunda izlediği politikanın kendisinden beklenen seviyede olmadığı görüşü genel kabul görmektedir. Bu çalışmanın araştırma sorusunu, Türkiye'nin Kırım konusunda izlediği dış politikanın belirleyici faktörlerinin neler olduğu oluşturacaktır. Tezin ana argümanını ise, Türkiye'nin yumuşak gücünün sınırlarına ulaştığı ve sert güç olmadan yumuşak gücün tek başına yetmediği için Kırım'ın Rusya tarafından de facto ilhakına etkin bir şekilde karşı çıkamadığı olacaktır. Araştırmada metod olarak niteliksel, niceliksel ve röportaj yöntemleri kullanılacaktır. Niteliksel yöntem olarak, güç, sert güç, yumuşak güç ve Rusya'nın yakın komşu politikası kavramları ile ilgili literatür taraması yapılarak ilgili kavramların teorik çerçevesi çizilecektir. Niceliksel yöntem olarak ise, Türkiye ve Rusya askeri ve ekonomik güç karşılaştırması ile ilgili istatistiki veriler analiz edilecektir. Röportaj yöntemi ile de, konunun taraflarından Kırım Tatar temsilcileri ve Rusya alanında uzmanlarla yapılan röportajlar tezin ana argümanı çerçevesinde analiz edilecektir.Anahtar Kelimeler: Güç, Sert Güç, Yumuşak Güç, Türk Dış Politikası, Rusya'nın Yakın Komşu Politikası

Annexation of Crimea by Russia which has strategic importance to control Black Sea after political crisis in Ukraine at the end of 2013 has emerged a test and case study for new Turkish foreign policy to measure Turkey's soft power that began to come to more prominence after Cold War and especially in the ruling of Justice and Development Party (AK Party) and the limits of Turkish foreign policy in the ruling of AK Parti in which period historical heritage, identity and culture has begun to come to more prominence. Turkey which has six and eight millions of the Crimean Tatar origin citizens and has historical, ethnic and cultural ties with Crimean Tatars in Crimea has relatively worse relations with Russia than before 2008, compared with Turkish foreign policies followed for the cases in other regions, it is generally accepted that Turkish foreign policy on annexation of Crimea by Russia is not in the level at which it is expected from Turkey.The determinant factors of Turkish foreign policy on annexation of Crimea by Russia will constitute the research question of the study. That Turkey has reached her limits of soft power and as soft power without hard power is not enough, Turkey could not go effectively against annexation of Crimea by Russia will constitute the main argument of the thesis. As research method, qualitative, quantitative and interview methods will be used. As qualitative method, literatüre research for power, hard power, soft power and the concept of Russia's near abroad policy will be made and their theoretical frameworks will be drawn. As quantitative method, statistical datas related with Turkey and Russia military and economic power comparison will be analyzed. Lastly, as interview method, the interviews with representatives of Crimean Tatars who are one of the sides of the case and specialists on Russia will be analyzed in the framework of main argument of the thesis.Key Words: Power, Hard Power, Soft Power, Turkish Foreign Policy, Russia's Near Abroad Policy.