Demokrat Parti dönemi basın ve iktidar ilişkileri

Abstract

Türkiye yakın tarihi açısından Demokrat Parti dönemi oldukça önemlidir. 1950-1960 yılları arasında Demokrat Partiyle birlikte Türkiye'de oldukça önemli siyasal ve kültürel değişimler yaşanmıştır. Özellikle, Cumhuriyet dönemi basına uygulanan sansür ve baskılar demokrasiye geçilmesiyle birlikte yerini basın özgürlüğüne bırakacağı düşünülmüştür. Demokrat Parti ilk dönemlerinde basın özgürlüğü vaatleri ile iktidara gelmiştir. İlk yıllarda basına özgürlük sağlanmış fakat ilerleyen yıllarda Demokrat Parti basını kontrol altına almaya çalışmıştır. Özellikle muhalif gazetelere sert tutumlar sergileyen Demokrat Parti, yandaş basına avantajlar sağlamıştır. Bu amaçla o yıllarda yayınlanan Ulus, Cumhuriyet, Vatan, Zafer, Milliyet gibi önemli gazeteler ve köşe yazarları incelenmiştir. Özelikle, Demokrat Parti dönemi iç ve dış politikada gerçekleşen önemli olaylar ve basının gerçekleşen önemli olaylara karşı tutumu da incelenmiştir. Yapılan bu incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda Demokrat Parti döneminde basın özgürlüğü sağlanamadığı görülmüştür. Tek Parti dönemi baskıcı ve otoriter yönetimden dolayı zor günler geçilen gazeteler ve yazarlar Demokrat Parti'yle birlikte düşündükleri basın özgürlüğüne yine kavuşamamışlardır. İç ve dış politikada yaşanan karışıklıklar Demokrat Parti'nin basına karşı tutumunu değiştirmiştir. Demokrat Parti daha otoriter ve baskıcı bir uygulama ile basını kontrol altına almaya çalışmıştır. Demokrat Parti tarafından çıkarılan yasa ve uygulamalarla birlikte birçok gazete kapatılmış, birçok gazeteci yargılanmış ve hapse atılmıştır.Anahtar Kelimeler: Demokrat Parti, Basın Özgürlüğü, Tek Parti Dönemi, Sansür

In terms of Turkey's recent history, Democratic Party period is very importand. Between 1950 and 1960, with the Democratic Party, significant political and cultural changes took place in Turkey. In particular, with the censorship and pressure imposed on the republican period, democracy was passed and it was thought that it would leave its place to the press freedom. In the early days the Democratic Party came to power with promises of freedom of the press. In the first years freedom was provided, but in the following years the Democratic Party tried to control the press. Democratic Party, which exhibits tough attitudes towards dissenting newspaper, has provided advantages to its supporters. For this purpose, important newspapers and columnists such as Ulus, Cumhuriyet, Vatan, Zafer, Milliyet which were published in those years were examined. In particular, the major events in the Democratic Party's internal and external politics and the attitudes of the press to major events have been examined.As a result of these reviews and evaluations, it was seen that press freedom was not provided during the Democratic Party period. The newspaper and writers who have had difficult days due to the repressive and authoritarian administration of the One Party era have not yet met the freedom of the press they thought together with the Democratic Party. The confusion in internal and external politics has changed the attitude towards the Democratic Party's pressure. The Democratic Party has tried to control the press with a more authoritarian and repressive practice. Many newspaper have been closed with the laws and practices of the Democratic Party, many journalists have been tried and imprisoned.Key Words: Democratic Party, Press Freedom, One Party Period, Censorship