4-18 yaş arası farklı gelişim gösteren çocuk anneleri ile normal gelişim gösteren çocuk annelerinin travma sonrası büyüme özelliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Farklı gelişen çocuğa sahip olmak aile için önemli yaşam krizlerinden biri olarak kabuledilebilir. Ailedeki bireylerin bu tür bir yaşam krizinden çeşitli düzeylerde etkilendiğinivurgulayan pek çok çalışma vardır. Bu çalışmada farklı gelişim gösteren çocuklarınannelerinin bu yaşam krizi sonrasındaki büyüme özelliklerinin nasıl olduğuaraştırılmıştır.Bu amaçla yaygın gelişimsel bozukluk tanılı 78, zihinsel engel tanılı 47, DownSendromlu 40 ve normal gelişim gösteren 46 çocuk annesi olmak üzere toplam 211 kişiçalışmaya alınmıştır.Annelerin sosyo-demografik özelliklerini saptamak amacıyla, 17 maddeden oluşandemografik bilgi formu; travma sonrası büyüme özelliklerini ölçmek için Tedeschi veCalhoun tarafından geliştirilen ve 21 maddeden oluşan Travma Sonrası BüyümeEnvanteri (TSB) kullanılmıştır.Verilerin analizleri SPSS 21 programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesiiçin; Bağımsız Gruplar t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır.Travma sonrası büyüme özelliklerinin hangi gruplar lehine farklılaştığını belirlemekamacıyla Post-hoc Tukey analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular %95 güvenaralığında, %5 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir.Analiz sonuçlarına göre; farklı gelişen çocuk annelerinin Travma Sonrası Büyümelerininnormal gelişim gösteren çocuk annelerininkinden daha fazla olduğu ve bu büyümenin enfazla benlik algısı, hayata değer verme ve inanç sistemi alt alanlarında olduğubulunmuştur.Sonuçlar farklı gelişen çocuk grubu yaygın gelişimsel bozukluk, Down Sendromu vegenel zihinsel engelli olmak üzere üç farklı gruba ayrılarak incelendiğinde,Down vSendromlu çocukların annelerinin, travma sonrası büyüme düzeylerinin diğer gruptakiannelerinkinden daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca Down Sendromlu çocukannelerinin benlik algısı, hayata değer verme ve inanç sisteminde alanlarındaki büyümedüzeyleri de diğer üç grup annelerinin puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksekolduğu bulunmuştur.Çalışmada ayrıca farklı gelişen çocuk annelerinin travma sonrası büyümelerinde anneninve babanın eğitim düzeyi, çocuğun cinsiyeti, ailenin gelir düzeyi ve çocuğun bakımıylailgili olarak başkalarından aldıkları destek gibi bazı değişkenlerin anlamlı bir farklılıkoluşturup oluşturmadığına da bakılmıştır. Baba dışında aileden birilerinin çocuklailgilenmesi, annenin travma sonrası büyüme ölçeğinde, toplam ve benlik algısında olumludeğişim, hayata değer verme alt boyutlarında anlamlı bir farklılık oluşturduğu saptanmıştır.

Having a different developing child can be considered as one of the important life crisesfor the family. There are many studies that emphasize that the individuals in the familyare affected at various levels from this kind of life crisis. In this study, it was investigatedhow the growth characteristics of mothers of children with different development afterthis life crisis.For this purpose, a total of 211 peoples were enrolled in the study: 78 Mothers of childrenwith pervasive developmental disorders, 47 mothers of children with mental retardation,40 mothers of children with down syndrome 46 mothers of children with normaldevelopment. In order to determine the socio-demographic characteristics of the mothers,a 17-item information form; a 21-item Post Traumatic Growth Inventory (PTGI)developed by Tedeschi and Calhoun were used to measure post-traumatic growthcharacteristics. Analyzes of the data were made using the SPSS 21 program. For theanalysis of the data; 'Independent Groups T-test' and 'One-way ANOVA' were used. PosthocTukey analysis was used to determine which groups favored post-traumatic growthcharacteristics. The findings were evaluated at the 95% confidence interval and at the 5%significance level.According to the analysis results; Post-Traumatic Growths of the differently developingchild mothers were found to be higher than those of the normally developing childmothers, and this growth was found to be the most in the self-perception, the value-addedand belief system sub-domains. When the results were examined by dividing threedifferent groups of children with different developmental disabilities: pervasivedevelopmental disorder, Down syndrome and general mental retardation, it was foundthat the post-traumatic growth levels of the mothers of children with Down's syndromewere higher than those of the mothers in the other group. In addition, the growth levelsof the children's mothers with Down's syndrome in the self-perception, belief system, and viibelief system were found to be significantly higher than the average scores of the otherthree group mothers.The study also examined whether some variables, such as the level of education of themother and father, the gender of the child, the income level of the family, and the supportthey receive from others in relation to the care of the child, make a meaningful differencein poattraumatic growth of the different developing child mothers. It has been determinedthat some of the family members other than the father have a significant difference in themother's post-traumatic growth scale, positive change in total and self-perception.