İnşaat projelerinde hasılat paylaşımı modelinde maliyetlerin hesaplanması ve muhasebeleştirilmesi

Abstract

Ülkemizde inşaat sektörü, ekonomik anlamda önemli olan ve gerek doğrudan, gerekse dolaylı olarak pek çok sektörü etkileyen bir alandır. Sektör içerisinde en önemli sorunların başında gelen arsa tedarik sürecine ilişkin getirilen çözüm önerilerinin başında ise hasılat paylaşım modeli gelmektedir. Arsa sahibi ile müteahhit arasında gelir paylaşımı üzerine dayalı olarak kurulan bu modelde, maliyetlerin belirlenmesi önemli bir konudur. Yöntemin literatürde diğer arsa tedarik yöntemlerine göre yeni olması ve uygulamada da kısa bir geçmişe sahip olması nedeniyle, bu alanda sınırlı çalışmaya rastlanmıştır. Bu nedenle bu çalışmada, inşaat sektöründe arsa tedarik yöntemlerinden hasılat paylaşım modelinde maliyetlerin hesaplanması ve muhasebeleştirilmesinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmamda bu çerçevede doküman tarama modeline göre literatür taraması yapılmış, ilgili veriler ile alan uygulamalarından elde edilen veriler değerlendirilmiş ve maliyet hesaplamaları ile bunların muhasebeleştirilmesine yer verilmiştir. Çalışmamda elde edilen sonuçlara göre hasılat paylaşım modelinde maliyetlerin hesaplanması ve muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin başında, modelde tarafların hukuki niteliklerinden ileri gelen belirsizlikler ve bu belirsizliklerin neden olduğu dolaylı maliyetler gelmektedir. Bu nedenle sektöre önemli katkıları olan bu modelin daha etkili ve başarılı bir şekilde kullanılması için, daha kapsamlı ve özellikle hukuki nitelikler üzerine odaklanmış olan çalışmalara ihtiyaç vardır.

The construction sector is an area that is economically important and directly or indirectly affects many sectors, in our country. One of the most important problems in this sector is the model of revenue sharing at the beginning of the proposals for the land supply process. The determination of costs is an important issue in this method, based on the distribution of revenue between the landlord and the contractor. Due to the fact that the literature method is new in relation to other land-based methods and has a short history in practice, this area has not been sufficiently studied. The aim of this study is therefore to investigate the calculation and accounting of costs in the revenue sharing model of land use methods in the construction sector.In this study, the literature review was conducted according to the pattern analysis model in this framework, the data from the associated data and field applications were evaluated and the cost calculations and their accounting included.The difficulties encountered in calculating and posting costs in the model of revenue sharing according to the results of the investigation include the uncertainties arising from the legal nature of the parties in the model and the indirect costs caused by these uncertainties. To make more effective and successful use of this model, which makes an important contribution to this sector, it is therefore necessary to carry out more comprehensive studies focusing specifically on legal qualifications.