Mizah tarzları ile yaratıcılık arasındaki ilişkide yenilikçilik ikliminin düzenleyici rolü

Abstract

Mizah yeteneği gelişmiş işgörenlere ve yenilikçilik iklimine sahip olan işletmelerin yaratıcılığı yüksek işgörenlere de sahip oldukları gözlemlenmektedir. Örgütlerin hedeflerini yakalamak için mizahı nasıl kullanabileceklerini öğrenmeleri, mizaha ve yaratıcılığa olanak tanıyan yenilikçi bir örgüt iklimi yaratmaları ve mizahın karanlık tarafından sakınarak örgüt içinde pozitif mizahı teşvik etmeyi benimsemeleri büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada farklı mizah tarzları ile yaratıcılık arasındaki ilişki ve yenilikçilik ikliminin bu ilişki üzerindeki düzenleyici rolünün saptanması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda hangi mizah tarzlarının yaratıcılığı ve yenilikçilik iklimini olumlu, hangilerinin olumsuz etkilediği irdelenirken, yenilikçilik ikliminin mizah tarzları ve yaratıcılığa katkıları araştırılmış ve çıkan sonuçların örgütsel performansı ve etkinliği geliştirmede ne kadar kullanılabilir olduğu ortaya konulmuştur. Araştırma kapsamında devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan akademisyenlerin davranışları ele alınmıştır. Hipotezleri test etmek amacıyla korelasyon, keşfedici faktör analizi ve yapısal eşitlik modeline dayalı doğrulayıcı faktör analizi ile hiyerarşik regresyon analizi uygulanmıştır. Hipotezlerde ileri sürüldüğü gibi kendini geliştirici ve sosyal mizah tarzlarının akademisyenlerin yaratıcılığı ile pozitif yönde ilişkili olduğu, saldırgan mizah tarzının ise akademisyenlerin yaratıcılığı ile negatif yönde ilişkili olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Ancak, kendini yıkıcı mizah tarzı ile yaratıcılık arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Yenilikçilik ikliminin ise mizah tarzları ile yaratıcılık arasındaki ilişki üzerinde yalnızca kısmi bir düzenleyici etkisi olduğu sonucu elde edilmiştir.Anahtar kavramlar: Mizah, Mizah Tarzları, Yaratıcılık, Yenilikçilik İklimi

The companies with employees who have humor capability and an innovation climate have been observed to have high creative skills. In order to foster creativity, it is crucial that organizations learn how to make use of humor in order to achieve organizational objectives, create an innovation climate that enables humorous communication and promote positive humor avoiding the dark side of humor at workplace.This study aims to address how different styles of humor affect creativity and how innovation climate at the universities moderates this relationship. Accordingly, constructs were analysed to put forth which humor styles affect creativity positively, which of the humor styles negatively, how innovation climate contributes to foster humor styles and creativity in the organization and how the outcome of this study could be used in terms of improving organizational performance and effectiveness.In the research, the behavior of academic staff from public and private universities in Turkey was taken into consideration. Correlation, exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis utilizing structural equation modelling and hierarchical regression analysis were used to test the hypotheses. As suggested in the hypotheses, it was found out that while self-enhancing and affiliative humor styles are positively related to academics' creativity, aggressive humor style is negatively related to academics' creativity. However, self-defeating humor style is not significantly related to creativity as argued and innovation climate partially moderates the relationship between humor styles and creativity. Keywords: Humor, Humor Styles, Creativity, Innovation Climate