Bulanık doğrusal programlama ile ömrünü tamamlamış araçların tersine lojistik ağ tasarımı: İstanbul ili örneği

Abstract

Günümüzde kullanılmış ürün ve materyallerin geri dönüşümü giderek önem kazananbir sektör haline gelmiştir. Daha az malzeme ve kaynak tüketimi ile ekonomik veekolojik fayda sağlamayı amaçlayan geri dönüşüm sektörü hem özel sektörün hem deyerel yönetimlerin katkılarıyla 5 milyar Euro'luk bir pazar haline gelmiş durumdadır.Dünya ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri olan otomotiv sektöründe de geridönüşüm ciddiye alınması gereken konuların başında gelmektedir. Çünkü sürekli artanotomotiv üretimi sanayinde doğal kaynaklar büyük ölçüde kullanılmaktadır. TUİKtarafından yayımlanan istatistiklere göre 2016 yılında Türkiye'de 118 bin 658 adetmotorlu kara taşıtının trafikten kaydı silinmiştir. Ayrıca 2016 yılı rakamlarına göreTürkiye'de trafiğe kayıtlı 21 milyon 90 bin 424 araçtan 4 milyon 698 bin 633'ü 20 yaşüzeri olup ekonomik ömrünü tamamlamış araçlar kategorisine girmektedir (TUİK,2017). Şüphesiz ki, bu rakamlar ÖTA için optimize edilmiş bir tersine lojistik ağınıntasarlanmasının gerekliliğini kanıtlar niteliktedir.Bu çalışma ülkemizdeki geri dönüşüm faaliyetlerine ciddi katkılar sağlayacak veotomotiv sektörünün ihraç edilmiş hammadde ihtiyacını büyük oranlarda azaltacakolan ÖTA'ların geri dönüşümü için bulanık ortamda karma tamsayılı doğrusalprogramlama modeli geliştirilecektir. Önerilen model İstanbul ilindeki ÖTA'ların geridönüşüm ağ tasarımı için kurulacak olup, kâr maksimizasyonu amaçlamaktadır.

Today, recycling of used products and materials has become an increasingly importantsector. The recycling industry, which aims to provide economic and ecologicalbenefits with less material and resource consumption, has become a market of 5 billionEuros with the contributions of both private sector and local governments.In the automotive sector, which is one of the locomotive sectors of the world economy,recycling is one of the issues that need to be taken seriously. Because of the constantlyincreasing automotive production industry, natural resources are excesively used.According to the statistics published by TUIK, the record of 118,658 motorized landvehicles in Turkey was deregeistered from traffic in 2016. In addition, according tothe figures of the year of 2016, 4 million 698 thousand 633 of 21 million 90 thousand424 vehicles registered in the traffic in Turkey are in the category of vehicles over 20years old and have completed their economic life (TUIK, 2017). Certainly, thesefigures prove the necessity of designing a reverse logistics network optimized for ELV.This study will provide a significant contribution to the recycling activities in Turkeyand develop a mixed integer linear programming model for the recycling of ELV's,which will greatly reduce the exported raw material needs of the automotive industry.The proposed model will be set up for the recycling network design of ELV in Istanbulprovince and aims to maximize total profit of the network.