Yeşil opalin gemolojik özellikleri

Abstract

Bu çalışmada; İnceleme alanı, Türkiye'nin doğusunda bulunan Doğu Anadolu Bölgesi'nde Kırdağ'daki, Şenkaya (Erzurum) ilçesinin batı-kuzeybatısında yer alır. Türkiye'de ve Dünya'da gerçekten nadir rastlanan yeşil opal, koyu ve açık tonlarda elma veya fıstık yeşili renginde bir mineraloiddir. Yeşil opal, bazaltların altında, ofiyolitlerin üzerinde oluşmuştur. Opal, genellikle amorf bir yapıda olsa da, silisin kristal olmayan bir formudur. Yeşil opalin üzerinde doğal olarak bazı şekil ve desenler vardır. Bu desenlere halk tarafından `manzara` adı verilmiştir. Şenkaya (Erzurum) yeşil opali, aynı zamanda `Şenkaya Zümrütü` olarak bilinen ve mücevherat sektöründe kullanılan bir mücevher taşıdır. Çalışma alanımız olan Erzurum Şenkaya bölgesinde çıkan bu yarı değerlikli yeşil opalin, daha önceki yapılan araştırmalarda, mineralojik ve petrografik özellikleri belirlenmiş olup, bu çalışmada yapılan F-TIR ve Raman ölçümleri neticesinde çıkan sonuçları da ortaya konmuştur. Bu bağlamda Erzurum Zümrüt Köyü, Kırdağ ve Şenkaya Turnalı bölgesinde saha çalışmaları yapılmış ve amaca uygun temsili örnekler alınmıştır. Bu tez çalışmasının diğer bölümünde; Şenkaya yeşil opallerinin işlemeciliği anlatılmıştır. Genellikle uygulanan kabaşon kesim dışında, bu tez kapsamında, faset kesim ve oyma (carving) tekniği uygulanmıştır. Şenkaya yeşil opalinin incelenmesine yönelik, tez süresince uygulanan tüm çalışmalar ve araştırmalar sonucunda, yeşil opallerin Türkiye'de bulunan süs taşları arasında renk ve desen anlamında önemli bir yere sahip olduğu vurgulanmıştır. Yeşil opallerin kuyumculuk sektöründe, özellikle mücevher taşı olarak kullanım alanlarının geliştirilmesi hedeflenmiştir. Anahtar Kelimeler: Mücevher taşı, ofiyolitik melanj Şenkaya zümrütü, yeşil opal.

In this study, the area of investigation is in the west- southwest of Şenkaya (Erzurum) of Kırdağ in the East Anatolia of Turkey. The green opal is a rare mineraloid in Turkey and the world whose color ranges from dark and light shades of a green apple and the shades of a pistachio. The green opal is formed under the basalts, on the ophiolites. Although having an amorph structure, opal is a none crystal form of silica. Green opal naturally has some shapes and patterns on it. These patterns are called as `scenery` among people. Şenkaya (Erzurum) Green Opal is also known as `Şenkaya Emerald` and it is used as gemstone in jewelry. The mineralogical and petrographical properties of the Green Opal, named as Şenkaya Emerald that is found in Erzurum Şenkaya Region, our field of study, are determined in the former researches and the results after the F-TIR and Raman measurements have been put forward. In this sense; preliminary fieldwork has been carried out in Erzurum Zümrüt Village, Kırdağ and Şenkaya Turnalı Region and representative samples have been taken. For this reason, Green Opals have been carefully engraved throughout the design studies. Apart from the cabochon cut which is widely used, for within the scope of this thesis facet cut and carving techniques have been processed. As a result of all the studies and researches carried out all through this thesis, it is pointed out that Green Opals are important among the ornamental stones of Turkey in terms of color and pattern. Enhancing the areas of usage of Green Opals, especially as gemstones in jewelry, is aimed.Key Words: Gemstone, ophiolitic mélange Şenkaya Emerald, Green Opal.