Muhammed B. Ahmed El-Gümülcünevî`nin Risâletü`t-Ta`rîf fi Tercemeti`l-Mevlidi`ş-Şerîfi (İnceleme-metin-dilbilgisel dizin)

Abstract

Muhammed B. Ahmed El-Gümülcünevî'nin `Risâletü't-Ta'rîf fi Tercemeti'l-Mevlidi'ş-Şerîf` adlı eseri mensur bir mevlit örneğidir. Eser 18. yy 'da yazılmıştır. Eser, Mevlid-i Şerîf tercümesi olup, son peygamber olan Hz. Muhammed'in doğumu, çocukluğu, peygamberliği, mucizeleri ve vefatı anlatılmaktadır. Mensur bir mevlit türü olan bu metinin pek çok yerinde Arapça ibareler geçmektedir. Bu ibarelerin bir bölümü ayetlerden, bir bölümünün ise hadislerden alındığı tahmin edilmektedir.Tez çalışması üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, biçim bilgisinin özellikleri metinden seçilen çeşitli örneklerle gösterilmiştir. İkinci bölümde, 50 varağı çalışılan bu metinden Arap harfli metin çeviriyazı alfabesi kullanılarak yazıya geçirilmiştir. Üçüncü bölümde ise metnin dilbilgisel dizini oluşturulmuştur. Bu dizinde toplam 30.812 sözcük ve bu sözcükler ile kullanılan tüm ekler sözcüklerin bağlamları dahilinde tahlil edilmiştir. Ayrıca sözcüklerin köken, tür ve sözlüksel anlam çeşitliliği de çalışmada ayrıntılı bir biçimde belirtilmiştir. Çalışmamamızın sonuç bölümünde ise; metne dair dilsel özellikler ve çeşitli tamlama gruplarının da ilgili yerlerde gösterilmesiyle elde edilen veriler alfabetik olarak kaydedilmiştir.

The work of Muhammed B. Ahmed El-Gümülcünevî's `Risâletü't-Ta'rîf fi Tercemeti'l-Mevlidi'ş-Şerîf` is an example of a prolific mevlit. The work was written in the 18th century.The work is translated into Mevlid-i Şerîf and Hz. The birth of Mohammed, his childhood, his prophecy, his miracles and his death are described. Arabic phrases pass. It is estimated that some of these phrases are taken from verses and some are from hadiths.The thesis study consists of three parts. In the first part, the properties of the format information are shown with various examples selected from the text. In the second part, the text written in Arabic letters was transcribed from this text, of which 50 were studied. In the third part, the grammatical index of the text is created. In this directory, a total of 30,812 words and all the appendices used with these words are analyzed within the context of the words. In addition, the origin, type and lexical diversity of the words are specified in detail in the study. In the conclusion part of our study the linguistic features of the text and the data obtained by showing various phrases were recorded alphabetically.