An investigation of the relationship of traumatic stress, general health and resilience among terrorised people in Istanbul

Abstract

Bu çalışma, 2015 ve 2016 yılları arasında İstanbul'da meydana gelen terör saldırılarına dolaylı ya da doğrudan maruz kalmış bireylerin psikolojik dayanıklılık, travmatik stres ve psikolojik stres bileşenleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçlamıştır. Çalışma, dayanıklı bir toplumun tohumlarını atabilmek için, terör travmasının yıkıcılığına karşı etkili olan metanetli tutumları anlamayı çabalamaktadır. Terör travması bireylerde stres ve güvensizlik yaratarak, bireysel ve toplumsal sağlığı bozabilmekte ve patolojilere yol açabilmektedir. Fakat, dayanıklı kişilerin travmaya karşı güçlü bir bağışıklığı olduğu bilinmektedir. Sadece İstanbul'da, en az 160 kişi bir dizi terör saldırısı sonucunda öldürülmüş, 460 kişiyse yaralanmıştır. Saldırganlar İstanbul'da 2015 yılında Fatih, Sultangazi, Okmeydanı, Kağıthane ve Sabiha Gökçen Havalimanı, 2016 yılındaysa Sultanahmet, Istiklal Caddesi, Vezneciler, Atatürk Havalimanı, Boğaziçi / 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, Yenibosna, Vodafone Park ve Reina Gece Klubü'ne intihar saldırılarının yanı sıra bomba yüklü ve / veya silahlı araçlarla saldırıda bulunmuşlardır. Örneklemin, psikolojik dayanıklılık, psikolojik stres, travmatik stres ve risk faktörleri arasındaki ilişkiyi bulabilmek için katılımcılar tarafından doldurulan demografik bilgilendirme formları kullanılmıştır. Bu örnekleme, Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Genel Sağlık Anketi-12 (GHQ-12), Travmatik Semptom Belirti Ölçeği (TSSC) uygulanmıştır. Elde edilen verilere doğrusal çoklu regresyon, Spearman korelasyonu, Ki-kare, risk oranı ve Mann Whitney U Testi uygulanmıştır. Sonuçlar, psikolojik dayanıklılık ve alt kategorilerinin, psikolojik stres, travmatik stres ve depresyonla arasında negatif korelasyon olduğunu göstermiştir. TSSB ve depresyon yaygınlığı ele alındığında, dolaylı ve doğrudan gruplarda anlamlı bir farklılık gözlemlenmemiştir. Doğrudan maruz kalan grupta sadece 22 katılımcıya (25.9%) TSSB teşhisi konulurken, 20 katılımcıya depresyon teşhisi konulmuştur. Buna ek olarak, dolaylı gruptaki 12 katılımcıya (13.8%) TSSB, 16 katılımcıyaysa (18.4%) depresyon teşhisi konulmuştur. Gelecek algısı, kendilik algısı, aile uyumu ve sosyal kaynaklar travmatik stresi negatif yönde belirlerken, gelecek algısı, aile uyumu, kendilik algısı ve sosyal kaynaklar depresyonu negatif yönde belirlemektedir. Yalnızca gelecek algısı ve kendilik algısı bireylerin psikolojik stresini yine negatif yönde belirlemiştir. Terör saldırısı sırasında olay mahallinde bulunan, bir terör saldırısından kurtulan birine fiziksel ya da ruhsal destek veren ve bir terör saldırısından şans eseri kurtulan katılımcıların TSSB puanlarının, olay mahallinde bulunmayan, her hangi bir terör mağduruna yardımda bulunmamış ve bir terör saldırısından şans eseri kurtulma durumu olmamış katılımcıların TSSB puanlarından anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır. TSSB teşhisi almış ve almamış kişilerin risk faktörlerinin arasında, tıpkı depresyon teşhisi almış ve almamış kişilerin risk faktörleri arasında olduğu gibi anlamlı bir fark saptanmamış olsa da, bir takım farklılıklar bulunmuştur.

This study aimed to investigate the relationship between resilience, traumatic stress and psychological stress of individuals who were exposed to terror attacks directly or indirectly in Istanbul between 2015 and 2016. It sought to understand efficient resilient attitudes towards the destructiveness of terror trauma in order to plant seeds of a resilient society. Terror traumas damage individual and collective health by inducing stress and insecurity, which may form pathologies. However, it is known that resilient people tend to have greate immunity to trauma. In Istanbul alone, at least 160 people were killed and 460 people injured by a series of terror attacks. Assailants attacked the city by suicide attacks, armed assaults and / or bomb-laden vehicles in Fatih, Sultangazi, Okmeydanı, Kağıthane, and at Sabiha Gökçen Airport in 2015, and in Sultanahmet, Istiklal Street, Vezneciler, Atatürk Airport, Bosphoros / 15 July Martyrs Bridge, Yenibosna, Vodafone Park and at Reina Night Club in 2016. To identify the relationship between participants' resilience, psychological stress, traumatic stress and associated risk factors, we collected demographic information forms which were filled by terror survivors. To this data, linear multiple regressions, Spearman's correlation, Chi-square, risk ratio and Mann Whitney U Test were conducted by using the results of Resilience Scale for Adults (RSA), General Health Questionnaire-12 (GHQ-12), and Traumatic Stress Symptoms Checklist (TSSC). The results showed that resilience and its subcategories are negatively correlated with psychological stress, traumatic stress and depression. No significant difference was obtained between the direct and indirect groups in terms of PTSD and depression prevalence. Only 22 participants in the direct group (25.9%) were diagnosed with PTSD while 20 participants (23.5%) were diagnosed with depression. In addition, only 12 participants in the indirect group (13.8%) were diagnosed with PTSD with 16 (18.4%) diagnosed with depression. Planned future, family coherence, perception of self and social resources predicted traumatic stress in the negative direction, while planned future, perception of self and social resources predicted depression in the negative direction. Only planned future, and perception of self predicted psychological stress of people, also in the negative direction. The PTSD scores of participants who were present on the scene during a terrorist attack, providing either physical or emotional aid to a terror survivor, or escaped from a terror attack by chance were significantly higher than who were not on the scene, did not provide aid or escape from a terror attack by chance. Even though no significant differences were obtained between the risk factors of people who were diagnosed with PTSD and those who were not, nor between the risk factors of people who were diagnosed with depression and those who were not, certain differences were obtained.