An evaluation of the impacts of culture-led industrial heritage regeneration projects in Istanbul

Abstract

Büyük şehirlerdeki yatırım gücünü ve turizm potansiyelini arttırmak amacıyla ortaya atılan `yarışan kentler` söyleminin tüm dünyada yükselişe geçmesi, 1970'li yıllardan sonra terk edilmiş endüstri mirası alanlarının, kent politikacıları tarafından bu hedefleri gerçekleştirmede kullanılabilecek ilgi çekici birer araç olarak algılanmasını sağladı. İstanbul'da ise endüstriyel alanlara karşı duyulan ilgi, 1990'lı yıllarda artış gösterdi. Hatta bu tarihten sonra, şehir merkezinde ya da kıyısında konumlanan endüstriyel alanların yeniden işlevlendirilmesi, kentsel planlama gündeminin en önemli maddelerinden biri haline dönüştü. Tez çalışması bu kapsamda, İstanbul'un sekiz farklı endüstri mirasının dönüşümünü inceleyerek kültür bazlı yeniden işlevlendirme projelerinin şehrin sosyo-ekonomik gelişimine katkısını değerlendirmeyi amaçlıyor. Tez çalışmasında, İstanbul'daki sekiz farklı kültür odaklı endüstriyel miras yenileme projesinin etkilerini değerlendirmek amacıyla öncelikle bir etki analizi çerçevesi oluşturuldu. Bu çerçeve doğrultusunda, yeniden işlevlendirilen endüstri alanlarının, yerel ekonomi ve çevrelerindeki sosyal doku üzerinde yarattıkları etkiler araştırıldı. `Bu dönüşümde, kültür bazlı yaklaşımın rolü ne oldu?` sorusuna yanıt vermek amacıyla projelerin etki değerlendirmesi beş farklı kategori altında incelendi. Projenin, bölgede yarattığı 'ekonomik etki'; içinde bulunduğu çevrenin sosyal dönüşümünde üstlendiği rol açısından 'sosyal etki'si; İstanbul'un eğitim sistemi ya da kültürel ortamı üzerinde yaratmış olduğu 'kültürel etki'; 'yığınlaşma etkisi' ve son olarak da 'kültür turizmine etkisi' değerlendirildi. Bu çalışma, kültür odaklı kentsel yeniden işlevlendirme projelerinin etki değerlendirmesini yaparak 'kültür'ün kentsel yenilemeye katkısının daha iyi anlaşılmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Bunlara ek olarak tez çalışmasında, kültür bazlı kentsel yenilemeye örnek teşkil eden Avrupa'daki dört farklı projenin etki değerlendirilnesine yer verildi. Bu örneklerin başarılarının nedenleri ve yarattıkları sosyo-kültürel etkiler araştırıldı.

The rise of the `competing cities` discourse, which is brought forward to attract capital and revitalize tourism in the metropolitan areas, have turned derelict industrial heritage sites into appealing tools for urban policy makers since mid-1970's. In Istanbul, this growing interest towards industrial heritage is observed especially after 1990s. Moreover, the re-functioning of these industrial heritage sites, which resided both on the waterfront and at the city center, became the focal points of urban planning agenda. In this framework, the study attempts to evaluate the contribution of Istanbul's culture-led industrial heritage regeneration projects to socio-economic development of the city by analyzing the most significant examples from the local context as empirical evidences.In the thesis, firstly, an evaluation framework will be developed for the Istanbul's eight different culture-led industrial heritage regeneration projects. Then, this evaluation framework will be used to see how it can work in understanding the various impacts of regeneration projects in the context of Istanbul. How can we evaluate the different kinds of impacts that these re-functioned industrial sites may have on the local economy and social fabric of their surroundings? What's the role of culture-led approach in these transformation processes? In order to examine these questions, the effects of the projects will be analyzed on five layers. First, their economic impacts; the second, their impacts on the social transformation of their regions; the third, their cultural impacts on the arts & culture scene of Istanbul; the fourth, their contribution to the cultural tourism and the final, their contribution to creating a cluster will be explored. The study attempts to facilitate a better understanding of the contribution of 'culture' to regeneration by evaluating the after effects of these culture-led regeneration projects. Furthermore, thesis study will be broadened by examining good applications of four industrial heritage conversion projects from Europe. The measures that pave the way to success of these re-use projects and their contribution to the socio-cultural and economic development of their cities will be explored.