Being a `wounded` civilian: Understanding the experiences of the military members who were expelled from the army after the 1980 military coup in Turkey

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye'de yaşanan 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrasında, 1980 ve 1984 yılları arasında kişisel düşünceleri ve değerleri nedeniyle, Türk Silahlı Kuvvetlerinden atılan askeriyeye mensup bireylerin özgün deneyimlerinin travma ve başa çıkma üzerine literatürdeki önceki bulgular ışığında derinlemesine incelenmesi; kayba eşlik eden travmatik olaylar yaşadıktan sonra bu bireylerin kendilerine yeni bir hayat kurma yolundaki adaptasyon süreçlerinin anlaşılması hedeflenmiştir. Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde yaşayan atılmış askerlerden, 57 ile 62 yaş arası 8 kişiyle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar, askeriyeden atılma sürecinde tutsaklık, işkence, meslek ve ergenlikten itibaren 'ev' olarak görülen yeri kaybetme ve sonrasında da atılma olayıyla ilişkili uzun yıllar toplumda ayrımcılığa uğrama gibi birçok hasar verici duruma maruz kalmış kişilerdendir. Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz sonucu edinilen niteliksel veriler neticesinde, 8 ana tema ve bunlara bağlı 22 alt tema ortaya çıkmıştır: a) hayata sıfırdan başlamak, b) ötekilerin gözündeki ideal mesleği kaybetme, c) aileye kendini açıklamada zorluklar yaşama, d) ayrımcılığa maruz kalma, e) atılmayı anlamlandırma, f) atılmadan sonra hayatla başa çıkma, g) atılmanın etkilerini bir ömür boyu hissetme, h) hakları geri almanın anlamı: 40 yıl sonra. Araştırma sonuçları, politik travma literatürüyle uyumlu bilgiler sunmakta, ayrıca, çözümlenememiş/kaçınılmış yas süreçlerinin izlerinin iç dünyalarında taşınmaya devam ettiğini göstermektedir. . İleride, yas süreçlerini karmaşıklaştıran faktörleri derinlemesine inceleyen ve tamamlanmamış yas süreçleri sonucu, yaşananların atılmış askerlerin çocuklarının ruhsallığındaki izlerini araştıran çalışmaların yapılması önerilmiş; bu gibi çalışmaların, kollektif travma döngüsünü kırma ve önleme stratejilerine de katkı sağlayabileceği düşünülmüştür. Kollektif travma karşısında kaçınılmış duygu ve yas süreçlerinin yansımalarının, bu kişilerin terapi süreçlerinde göz önünde bulundurulması önerilmektedir.Anahtar kelimeler: Atılma, kollektif travma, politik güdümlü şiddet, atılmış askerler, karmaşık yas, başa çıkma

The purpose of this study is to explore deeply the unique experiences of the military members who were expelled from the Turkish Armed Forces between the years of 1980 and 1984, after the 12th September 1980 military coup d'état in Turkey because of their personal thoughts and values, and to reflect on the adaptation journeys of these individuals as they built themselves a new life after experiencing losses accompanied with traumatic events. The semi-structured in-depth interviews were conducted with eight expelled soldiers living in various regions of Turkey, aged between 57 and 62. The participants were exposed to several detrimental situations including captivity, torture, losing a profession, and a place called 'home' since their adolescent years, and continued to experience the expulsion related social stressors over many years. The results of the Interpretative Phenomenological Analysis indicated 8 super-ordinate themes: a) starting life from scratch, b) losing a profession idealized by others, c) having difficulties with explaining the self to family, d) being subject to discrimination, e) making sense of the expulsion, f) coping with life after expulsion, g) feeling the effects of expulsion for a life time, h) meaning of getting one's rights back: 40 years later along with 22 sub-ordinate themes. In addition, the results, which provided information consistent with the related political trauma literature, suggested that the traces of unresolved, or avoided mourning processes seem to be maintained in the internal worlds of these expelled soldiers. Further investigations of the factors that complicated the mourning process are recommended for future research. It would also be valuable to examine the impact of these unresolved mourning processes on their children's psyche. Such studies may contribute to the efforts towards breaking the cycle of collective trauma, and developing prevention strategies. The clinical implications of working with the avoided emotions and mourning processes for survivors of collective trauma are discussed. Key words: Expulsion, collective trauma, politically motivated violence, expelled soldiers, complicated mourning, coping.