ESASLI OLUMSUZ DEĞİŞİKLİK KLOZLARI

Abstract

Esaslı olumsuz değişiklik klozları, global ekonomik değişimler ve global etki yaratan toplumsal olaylar sebebiyle uluslararası piyasalarda son on yılın tartışma konularından birisi olmuştur. Bu klozlar Türk hukuku açısından henüz inceleme konusu olmamakla birlikte, Türkiye uygulamasında neredeyse tüm birleşme ve devralma sözleşmeleri ile kredi sözleşmelerinde kullanılmaktadır.Uyarlama ve force majeure klozlarına benzer olan bu klozlar, beklenmeyen ve bilinmeyen olaylar karşısında bir serbest dönme hakkı (Anglosakson hukukunda Monopoly oyunundan esinlenen bir ifade ile `hapisten serbest çıkma kartı`) sağlamayı vaat etmektedir. Bu çalışmada biz, esaslı olumsuz değişiklik klozlarının bu vaatlerini yerine getirip getiremediğini farklı hukuklardaki yargı kararları üzerinden ayrıntılı olarak inceleyecek ve Türk hukuku açısından olası uygulaması hakkında fikir yürüteceğiz. Bunun için de Türk Borçlar Kanunu'nda yer alan uyarlama ve sözleşmeden dönme imkânlarının koşulları ve uygulamaları üzerinden esaslı olumsuz değişiklik klozlarını değerlendireceğiz. Bu çalışma ile Türk hukukçularına, esaslı olumsuz değişiklik klozlarını yazarken ve yorumlarken dikkat edilmesi gereken önemli noktaları aktararak biraz olsun rehberlik edebilmeyi umuyoruz.Anahtar Kelimeler: esaslı olumsuz değişiklik, esaslı olumsuz etki, uyarlama

Material adverse change clauses have been a discussion topic in international markets for the past decade due to changes in the economic climate and events that create global influence. Although they were not evaluated from a Turkish law perspective, these clauses are often used in share purchase and facility agreements in the Turkish markets. Similar to adaptation of agreement and force majeure, the material adverse change clause promises to provide a `get-out-of-jail-free card` in the face of unexpected or unknown events. In this study we will analyze the material adverse change clauses in depth to understand whether they can fulfill this promise based on the precedent from different jurisdictions, and, reflect upon the possible application under Turkish law. For that purpose, we will be evaluating the material adverse change clauses based on the conditions and application of adaptation and termination of the agreement foreseen under the Turkish Code of Obligations.With this study, we hope to provide basic guidance to Turkish law practitioners by setting out the key factors that should be considered while drafting and interpreting material adverse change clauses.Key Words: material adverse change, material adverse effect, adaptation of agreement