Koruyucu aile`de yetişen çocukların gözüyle koruyucu ailelerin değerlendirilmesi

Abstract

Toplumu oluşturan bireylerin sağlıklı olabilmesinin temelleri çocukluk döneminde atılmaktadır. Çocukların yaşama ve gelişme haklarının korunabilmesi için yetişkine olan ihtiyacı kaçınılmaz olmakla birlikte, bu en temel insan hakkını koruma görevi öncelikle ailenindir. Ancak çeşitli nedenlerle bakım koruma ve eğitim olanakları sağlayamayan ailelerin çocuklarına; devletin denetimi ve gözetimi altında kurumlar aracılığıyla bu hizmet sağlanmaktadır. Devlet bu hizmeti, T.C. Aile Çalışma Ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı olarak Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirmektedir.Birçok ülkede olduğu gibi bizim ülkemizde de bu çocukların aile yanında yetişmesi esas olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle içinde bulunulan koşullara bağlı olarak çocuğun kendi ailesi ya da yakınları yanında, koruyucu aile, evlat edinme, kurum bakımı gibi çeşitli koruma ve bakım yöntemleriyle çocuklara olanaklar sağlanmaktadır. Bu çalışma çocukluk yıllarının çeşitli dönemlerinde kurum aracılığıyla koruyucu aile yanına geçen ve yetişen on sekiz yaş üstü bireylerle gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin, gerek kurum deneyimleri gerekse koruyucu aile deneyimleriyle kendi yaşamları üzerindeki etkileri sonucu koruyucu ailelerine olan yaklaşımları değerlendirilmiştir. Bu çalışmada, korunma ihtiyacı olan çocukların aile ortamında büyümesini sağlayan 'Koruyucu Aile' modeli konusunda farkındalık geliştirmek, koruyucu aile modelinin önemine dikkat çekmek, modelin daha da iyileştirilmesi ve geliştirilmesi konusunda yeni politikalar oluşturulmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Araştırmada nitel yöntem ve nitel yöntemin yaygın kullanılan görüşme tekniği kullanılmıştır. Örneklem grubunu oluşturan kişilerin bilgilerine yapılandırılmış sorularla ulaşılmıştır. Birçok çalışmada belirtildiği gibi korunma ihtiyacı olan çocuklar için 'Koruyucu Aile' Modelinin uygunluğu bu çalışmada da bir kez da ha ortaya çıkmıştır. Ancak bu uygunluğun koruyucu ailelerde yetişen çocukların gözüyle ortaya konması konunun önemini ve üzerinde çalışılarak geliştirilmesi, yaygınlaştırılması noktasında dikkat çekici olmaktadır. Çalışmada yer alan katılımcılar gözüyle Koruyucu Ailelerin değerlendirilmesi sonucunda kendilerine sağlanan eğitim, sanat, spor vb. olanaklar sonucunda elde ettikleri kazanımlara yönelik bulgular elde edilmiştir. Bir başka çarpıcı nokta ise, devletin kendilerine sağladığı olanaklardan yararlanabilmek için koruma altında kalmayı tercih ettiklerini ifade etmeleridir. Ancak söz konusu hakları elde ettikten sonra evlat edinilmek istediklerini bunu da sadece soyadı değişikliği için istediklerini belirtmişlerdir. Çalışmada katılımcıların Koruyucu Aile Modelinin önemi ve yaygınlaşması konusunda ortak görüşleri çalışmanın amacını desteklemektedir. Anahtar Kelimeler: Koruyucu aile, Çocuk koruma, Korunma ihtiyacı olan çocuk,

The foundations of healthy individuals in any society are laid in childhood. While the need for children for the protection of children's right to life and development is inevitable, the duty of protecting this basic human right is primarily the responsibility of the family. However, children of families who cannot provide care protection and education for various reasons; This service is provided through institutions. In Turkey, It is carried out by the General Directorate of Child Services under the Ministry of Family Labor and Social Services.As in many countries, in our country, it is accepted that these children are brought up with homestay with the different form. Therefore, depending on the circumstances of the child's own family or relatives, as well as foster family, adoption, institutional care, such as various protection and care methods provide opportunities for children. This study was conducted with individuals over the age of eighteen who were raised in foster families through various institutions during their childhood years. Approaches of the participants to their foster families as a result of their effects on their own lives were evaluated through both institutional experiences and foster family experiences.In this study, it is aimed to raise awareness about the 'Foster Family' model, which enables the children in need of protection to grow in the family environment, to draw attention to the importance of foster family model, and to contribute to the development of new policies in order to further improve and develop this model. Interview technique, which is one of the qualitative methods, was used in the research.The information of the individuals who form the sample group was obtained with structured questions.As stated in many studies, the conformity of the 'Foster Family' Model for children in need of protection has also been revealed once again in this study. However, it is noteworthy that this conformity can be demonstrated through the eyes of children raised in foster families, and the importance of the issue and the development and dissemination of the subject is remarkable. As a result of the evaluation of the foster families from the perspective of the participants in the study, education, art, sports, etc. provided to them. It was obtained that the gains obtained in the fields are quite high. Another striking point is that they prefer to stay under protection in order to benefit from the opportunities provided by the state. However, after obtaining these rights, they stated that they wanted to be adopted and they only wanted to change their surnames. The participants' common views on the importance and diffusion of the Foster Family Model support the aim of the study.Keywords: Foster family, Child protection, Child in need of protection.