Tezhip sanatının tarihsel gelişimi ile günümüz Türk grafik sanatına etkisi

Abstract

Sanat, toplumların tüm değerlerini bünyesinde barındıran, kültürlerin, örf-adetlerin ve yaşam biçimlerinin etkisiyle meydana gelmiş, zamanla yerlerine yenilerini bırakmıştır. Canlı bir unsur olan sanat, sürekli değişim içinde olmuş her dönemde yeni yüzünü ve etkisini göstermiştir. Sanatın bir kolu olan Geleneksel Türk sanatları da yüzyıllara göre değişerek gelişmiş ve devamlılığını sürdürerek bugünlere kadar gelebilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Tezhip Sanatının Gelişmesi, Kullanım Alanları ve Günümüz Grafik Sanatına Etkisinin incelenmesidir. Bu çalışmanın bir diğer amacı ise, tezhip sanatının günümüz grafik sanatına etkisinin nasıl yansımış olabileceğini veya yansıyıp yansımadığını araştırarak, bu sanatın temellerine inip, tarihsel gelişimini ve kullanım alanlarını Osmanlıdan günümüze kadar tez kapsamındaki sınırlılıklar çerçevesinde incelemektir. Bu araştırmada, tesadüfi yöntemle seçilen Osmanlıdan günümüze yüzey tasarımı, illüstrasyon, amblem, logo, ambalaj örneklerinin analizleri yapılmıştır.Bu çalışmanın yöntemi, nitel (kalitatif) bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Nitel araştırmada, veriler sayısal verilerden ziyade genellikle sözlü veya görsel verilerden elde edilir. Nitel veri toplama yöntemlerinden doküman araştırması kullanılmıştır. Doküman araştırması tekniği çalışmada hedeflenen olgu veya olaylar hakkında bilgi içeren yazılı materyallerden veri toplanmasıdır.Bulgular bölümünde, tesadüfi yöntemle seçilen Osmanlıdan Günümüze illüstrasyon, logo, ambalaj, amblem ve yüzey tasarımı örnekleri karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak; bu araştırmada yer verilen bazı tasarım unsurları (renkler, dokular, perspektif, denge) olarak sayılabilir. Osmanlıdan günümüze kadar devam eden süreçte, teknolojisinin etkisi, hayatımızda sınırları aşıp dünyaya bakış açımızın değişimini sağlamaktadır. Bu araştırmada, tezhip gibi geleneksel sanatlarımız (minyatür süslemeleri, kitap süslemeleri vb.) zaman kavramında sadeleşerek ve çeşitli alanlara yayılarak (yüzey tasarımı, illüstrasyon, ambalaj, logo gibi) özgün tasarım alanları içerisinde de etkisini devam ettirdiği gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Tezhip Sanatı, Motif, Grafik Sanatı, Motiflerin Kullanım Alanları

Art, which embodies all the values of societies, has been formed with the effect of cultures, customs and ways of life, and has been replaced by new ones over time. Art, a living element, has shown its new face and influence in every period that has been in constant change. Traditional Turkish arts, which are a branch of art, have evolved over the centuries, and have survived to the present day.The purpose of this study is to examine the development of the illumination art, its usage areas and its effect on today's graphic art. Another aim of this study is to investigate the effects of illumination art on today's graphic art, whether it has been reflected or not, and to examine the historical development and usage areas of this art within the scope of the limitations within the scope of the thesis. In this research, the analysis of surface design, illustration, emblem, logo, packaging samples chosen by random method has been done from the ottoman to now.In this thesis qualitative research method was used. In qualitative research, data is usually obtained from verbal or visual data rather than numerical data. Document research, one of the qualitative data collection methods, was used. Document research technique is the collection of data from written materials containing information about the phenomenon or events targeted in any study.In the Findings section, examples of illustrations, logos, packaging, emblems and surface designs were analyzed comparatively. As a result; Some design elements included in this research (colors, textures, perspective, balance) can be counted. In the process that has continued from the Ottoman to the present day, the effect of the technology transcends the boundaries in our lives and changes our perspective of the world. In this research, it has been observed that our traditional arts (miniature decorations, book decorations, etc.), such as ornamentation, have been simplified in the concept of time and spreading to various areas (surface design, illustration, packaging, logo) and continue their effects within the original design areas.Keywords: Amentation Art, Motif, Graphic Art, Uses of Motifs.