19 – 30 yaş arası lisanslı sporcular ile sedanter bireylerin sıvı tüketimine ilişkin beslenme bilgi düzeyi ve alışkanlıklarının incelenmesi

Abstract

Yüksek fiziksel uygunluk bileşenlerine sahip olan sporcu bireyler ile fiziksel aktivite düzeyi düşük olan sedanter bireylerin sıvı tüketim alışkanlıkları ve sıvı tüketimlerine ilişkin beslenme bilgi düzeyleri arasında farklılık olması beklenmektedir. Bununla beraber sporcu ve sedanter bireylerin aktivite düzeyleri ile beslenmelerindeki sıvı tüketim alışkanlıklarının vücut bileşimlerini etkilemesi de mümkündür. Fiziksel aktivite düzeyi yüksek olan ve düzenli su tüketim alışkanlığı bulunan bireylerin daha sağlıklı vücut bileşimlerine sahip olduğu bilinmektedir. Çalışma kapsamında İstanbul İlinde bulunan 19-30 yaş aralığında 160 bireyin (80 lisanslı sporcu, 80 sedanter) beslenmede sıvı tüketimine ilişkin bilgi düzeyleri, su tüketim alışkanlıkları ve vücut bileşimleri karşılaştırıldı. Araştırma için öncelikle her bir grupta 80 kişi (40 kadın, 40 erkek) olacak şekilde sporcu ve sedanter bireylerden iki ayrı örneklem oluşturuldu. Katılımcılar ile yüz yüze görüşme yapılarak anket çalışması yürütülüp, akabinde antropometrik ölçümleri alınarak her iki grubun değerlendirilmesi yapıldı. Anket formu ve antropometrik ölçümlerden elde edilen veriler IBM SPSS Statistics 22.0 İstatistik Programı ile değerlendirildi. Araştırmaya katılan sporcu kadın bireylerin BKI' leri 21,26±2,52 (kg/m^2), sedanter kadın bireylerin 23,79±4,11 (kg/m^2), sporcu erkek bireylerin 23,44±2,84 (kg/m^2), sedanter erkek bireylerin 25,38±3,09 (kg/m^2) olarak tespit edildi. Sporcu ve sedanter kadın bireyler ile sporcu ve sedanter erkek bireylerin BKI' leri arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu kabul edildi (p≤0,05; p_kadın=0,001, p_erkek=0,001). Katılımcıların vücut yağ oranlarına bakıldığında; sporcu kadın bireylerin ortalama %23.28±4.99, sedanter kadın bireylerin %29,79±6,38, sporcu erkek bireylerin %12,09±5,62, sedanter erkek bireylerin %18,17±4,67 oranlarına sahip olduğu tespit edildi. Sporcu ve sedanter kadın bireyler ile sporcu ve sedanter erkek bireylerin vücut yağ yüzdeleri arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu kabul edildi (p≤0,05; p_kadın=0,000, p_erkek=0,000). Sporcu kadın bireylerin günde ortalama 1950 ml, sedanter kadın bireylerin 1800 ml, sporcu erkek bireylerin 2400 ml, sedanter erkek bireylerin ise 2200 ml kadar su tükettikleri tespit edildi. Sporcu ve sedanter kadın bireyler ile sporcu ve sedanter erkek bireylerin su tüketim miktarları arasında anlamlı farka rastlanmadı (p>0,05; p_kadın=0,428, p_erkek=0,425). Sporcu ve sedanter kadın bireylerin içtikleri su miktarları arasındaki fark ile sporcu ve sedanter erkek bireylerin içtikleri su miktarları arasındaki farkın vücut yağ oranları üzerinde herhangi bir anlamlı etkisinin olmadığı tespit edildi (p>0,05; p_kadın=0,637, p_erkek=0,690). Çalışmamızdan elde edilen diğer sonuçlara göre, 19-30 yaş arası sporcu erkek bireyler ile sedanter erkek bireylerin sıvı tüketimine ilişkin bilgi düzeyini ölçen anket sorularına verdikleri cevaplarda istatistiksel olarak anlamlı farka rastlanırken, sporcu ve sedanter kadın katılımcıların sorulara verdikleri cevaplarda anlamlı bir fark gözlemlenmedi. Katılımcıların tamamında su tüketim alışkanlıklarının, vücut bileşimleri üzerine anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilirken, vücut bileşimindeki farklılıklar fiziksel aktivite düzeyleri ile ilişkilendirildi. Sonuç olarak sporcu kadın ve erkek bireyler ile sedanter kadın ve erkek bireylerin, su tüketim alışkanlıklarının vücut bileşimleri üzerine olan etkisinin anlamlı olup, olmadığını değerlendirebilmek için daha büyük olgu sayılarında yapılacak çalışmalara ihtiyaç duyulduğu gözlemlendi.

It is expected that there will be a difference between liquid consumption habits and knowledge levels of athletes with high physical fitness components and sedentary individuals with low physical activity levels. Therefore it is possible that the their activity levels of athletes and sedentary individuals; liquid consumption habits in their nutrition may affect the body composition. It is known that individuals with a high level of physical activity and regular habit of water/liquid consumption have healthy body composition. In this study, 160 individuals (80 licensed athletes, 80 sedentary) aged between 19-30 in Istanbul were compared regarding their liquid consumption habits, knowledge in this context and their body composition. First of all, 80 individuals (40 females, 40 males) from each group (total 160) were included in the study. A questionnaire enquiring liquid consumption habits and knowledge was conducted with the participants by face-to-face interview method. Anthropometric measurements of all individuals were measured and recorded. Data obtained from the questionnaire and anthropometric measurements were evaluated with IBM SPSS Statistics 22.0 Statistical Program. The BMI of the female athletes and sedentary women participating in the study was 21.26 ± 2.52 (kg /m^2) and 23.79 ± 4.11 (kg / m^2) respectively. For male atheletes and sedentary men the BMI was found to be 23.44 ± 2.84 (kg /m^2) and 25.38 ± 3.09 (kg /m^2) respectively. In both genders the BMI was significantly higher in sedentary compared to athletes individuals (p≤0.05; p_women= 0.001, p_men = 0.001). On comparing the body fat percentages, female athletes had 23.28% ± 4.99, whereas in sedentary women body fat was calculated as 29,79% ± 6,38. Male athelets were found to have a body fat percentage of 12.09% ± 5.62 whereas, in sedentary men it was 18.17% ± 4.67. The body fat percentages of sedentary were significantly higher than athletes individuals in both genders (p≤0.05; p_women= 0.000, p_men= 0.000). It was determined that female athletes consumed an average of 1950 ml of water whereas sedentary females consumed 1800 ml daily. Male athletes consumed 2400 ml whereas, sedentary men consumed 2200 ml of water daily. There was no significant difference between water consumption of sedentary individuals and atheletes in both genders (p> 0.05; 〖 p〗_women= 0.428, p_men= 0.425). Moreover, it was found that the amount of water consumption in athletes and sedentary individuals in both genders did not have any significant effect on body fat ratios (p> 0.05; p_women= 0.637, p_men= 0.690). According to the results of our study, there was a statistically significant difference in the responses provided regarding liquid consumption knowledge level questions of male athletes and sedentary participants, but no significant difference was observed among female athletes and sedentary participants. In this study, water consumption habits were not found to have a significant effect on body composition in participants. However, differences in body composition were associated with physical activity levels. Therefore, futher studies on larger population may be recommended in order to evaluate the effect of liquid consumption habits on body composition of athletes and sedentary individuals.