Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde konstipasyon ve beslenme durumunun hastalığa ilişkin parametrelerle karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırma Ocak 2019 – Ağustos 2019 tarihleri arasında Özel Medicana International İstanbul Hastanesi Göğüs Hastalıkları Polikliniği'ne başvuran kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olan bireylerde olası konstipasyonun, beslenme durumunun ve diyet kalitesinin hastaların yaşam kalitesi ve solunum fonksiyonları üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Konstipasyon semptomlarını belirlemek için Konstipasyon Ciddiyet Ölçeği (KCÖ), yaşam kalitesinin değerlendirilmesinde St George Solunum Anketi (SGRQ) ve diyet kalitesinin değerlendirilmesinde Sağlıklı Yeme İndeksi – 2015 (SYİ – 2015) kullanılmıştır. Ek olarak bireylerin malnütrisyon riski Avrupa Enteral ve Parenteral Beslenme Derneği (ESPEN) malnütrisyon tanı kriterleri ve Malnütrisyon Universal Tarama Aracı (MUST) kullanılarak belirlenmiştir. Bireylerin enerji ve besin ögesi alımlarını belirlemek amacıyla besin tüketim sıklığı formu kullanılmış, vücut bileşimi ve yağsız vücut kitle indeksi (FFMİ) bioelektrik impedans yöntemi ile saptanmış ve solunum fonksiyon testi sonuçları hastane kayıtlarından alınmıştır. Araştırma toplam 48 KOAH'lı (%70,8'i erkek, %29,2'si kadın) birey ile yürütülmüştür. ESPEN malnütrisyon kriterlerine göre yapılan değerlendirmede bireylerde malnütrisyon saptanmamış olup, MUST'a göre yüksek malnütrisyon riski bulunan bireylerin oranı %2.1'dir. Düşük FFMİ'ye sahip bireylerin oranı %8,3'tür. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'ne göre önerilen Beden Kitle İndeksi (BKİ) sınıflandırmasına göre bireylerin %18,8'i normal, %47,9'u hafif kilolu, %20,8'i 1. derece obez ve %12,5'i 2. derece obezdir. KCÖ alt ölçeklerinden dışkı tıkanıklığı ile SGRQ aktivite skoru arasında zayıf fakat anlamlı pozitif korelasyon bulunmuştur (p<0,05). KCÖ alt ölçeklerinden kalın bağırsak tembelliği ile KOAH tanı süresi arasında zayıf fakat anlamlı pozitif korelasyon saptanmıştır (p<0,05). Bireylerin protein alımları ile SGRQ etki skoru arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmaktadır (p<0,05). Hastalık süresi arttıkça bireylerin toplam yağ, çoklu doymamış yağ asitleri ve E vitamini alımları anlamlı olarak azalmaktadır (p<0,05). SYİ – 2015'e göre diyeti kaliteli olan birey bulunmamakta, SYİ – 2015 alt bileşenlerinden rafine tahıl tüketimi hafif-orta evre KOAH'lılara kıyasla ileri evre KOAH'lılarda anlamlı olarak yüksek iken, doymuş yağ tüketimi hafif-orta evre KOAH'lılara göre daha düşüktür (p<0,05). Araştırma sonucunda KOAH hastalarında olası konstipasyon semptomlarının solunum fonksiyonları ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebileceği belirlenmiştir. Diyet kalitesi düşük-orta seviyede olan KOAH hasta grubunun beslenme ve besin seçimi konusunda desteklenmesi gerekmektedir. Konstipasyonun ve diyet bileşenlerinin KOAH hastalık semptomları ve yaşam kalitesi üzerine etkilerinin daha detaylı araştırılması gerekliliği sonucuna varılmıştır.

The aim of this study was to determine the effect of possible constipation, nutritional status and diet quality on quality of life and pulmonary functions in COPD patients admitted to the chest disease clinic of Private Medicana International Istanbul Hospital between January 2019 and August 2019. Constipation Severity Instrument (CSI) for determine constipation symptoms, St George Respiratory Questionnaire (SGRQ) for assessing quality of life and Healthy Eating Index - 2015 (HEI - 2015) were used to determine diet quality. In order to determine patients' risk of malnutrition, the European Society of Enteral and Parenteral Nutrition (ESPEN) malnutrition diagnostic criteria and also the Malnutrition Universal Screening Tool (MUST) were used. Food frequency questionniare was used to determine energy and nutrient intake. Body composition and fat free mass index (FFMI) were determined by BIA and pulmonary function test results were obtained from hospital records. The study was conducted with a total of 48 (70.8% male, 29.2% female) COPD patients. According to ESPEN malnutrition criteria, none of the patricipants had malnutrition and the rate of high risk of malnutrition was 2.1% according to MUST. The proportion of low FFMI was 8.3% in patients. According to the World Health Organization (WHO) Body Mass Index (BMI) classification, 18.8% of the individuals were normal, 47.9% were overweight, 20.8% were class-I obese, and 12%, were class-II obese. There was a weak but positive association between obstructive defecation subscale of CSI and SGRQ activity score (p<0,05). Colonic inertia subscale of CSI were weakly but positively correlated with duration of COPD (p<0,05). There was a weak but negative correlation between protein intake and SGRQ impact score of patients (p <0.05). Dietary total fat, polyunsaturated fatty acids and vitamin E intake of patients decreased significantly as disease duration increased (p<0,05). Consumption of refined grains, which are components of HEI - 2015, was significantly higher in advanced COPD patients as compared to mild to moderate, whereas saturated fat consumption was lower than mild to moderate COPD patients (p<0,05). Possible constipation symptoms in COPD patients may adversely affect respiratory function and quality of life. Diet quality of COPD patients with low to moderate levels should be supported in terms of nutrition and nutrient selection. It was concluded that the effects of constipation and dietary components on COPD symptoms and quality of life should be investigated in more detail.