Ergenlerde sosyal medyaya yönelik tutum ile öfke düzeyi ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Son yıllarda gitgide artan sosyal medya kullanımı nedeniyle, sosyal medyanın bireyler üzerindeki etkisinin incelenmesine gereksinim duyulmuştur. Bireylerin kendilerini ifade etme aracı olarak kullandıkları, duygu ve düşüncelerini yansıtabildiği internetle olan temaslarının incelenmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Özellikle bireyin yaşamında büyük etkiler bırakan ergenlik dönemindeki bireylerle çalışmanın, yetişkinlikte ortaya çıkabilecek sorunlarla ilgili önleyici yönü olabileceği düşünülmektedir. Bu araştırmada, İstanbul'da bulunan farklı lise türlerinde eğitim gören ergenlerin sosyal medyaya yönelik tutumları ile öfke düzeyi ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi ve demografik bilgiler ile birlikte yorumlanması amaçlanmaktadır. Araştırmanın sonucunda elde edilecek bulgu ve sonuçların, bu alanda çalışmakta olan uzmanlar, araştırmacılar ve eğitimciler için farklı bir bakış açısı oluşturacağı ve önemli bir bilgi kaynağı olacağı düşünülmektedir. Bu araştırma, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinde bulunan Anadolu Lisesi, Meslek Lisesi, İmam Hatip Lisesi ve Özel Lisede bulunan 9., 10., 11. ve 12. sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olan ergenleri kapsamaktadır. Araştırmada lise düzeyindeki öğrencilerin demografik bilgilerini elde etmek amacıyla `Kişisel Bilgi Formu`, sosyal medyaya yönelik tutumlarını elde etmek amacıyla için Otrar ve Argın(2013) tarafından geliştirilmiş olan `Sosyal Medya Tutum Ölçeği` ve öfke düzeyi ile öfke ifade tarzları hakkında bilgi edinebilmek için Spielberger ve arkadaşları (1983) tarafından geliştirilen, Özer(1994) tarafından Türkçe'ye uyarlanan `Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzları Ölçeği` kullanılmıştır. Anket ve ölçekler, her sınıf düzeyinden 20 öğrenci olmak üzere, toplamda 320 gönüllü öğrenciye, sınıf ortamında uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Analizler öncesinde data üzerinde normallik testi yapılmıştır. Ardından frekans analizleri, tanımlayıcı analizler, Tek Yönlü Varyans analizi, Bağımsız Örneklemler t-testi, Pearson korelasyon analizi yapılmıştır.Araştırma sonucunda ergenlerde öfke düzeyi ile sosyal medyaya yönelik tutum arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki görülürken, sosyal medyaya yönelik tutum ile öfke ifade tarzları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Sosyal medyaya yönelik tutumların lise türüne göre farklılaştığı; cinsiyet, sınıf düzeyi ve sosyo-ekonomik duruma göre farklılaşmadığı görülmüştür. Öfke düzeylerinin lise türü ve sınıf düzeyine göre farklılaştığı; cinsiyet ve sosyo-ekonomik duruma göre farklılaşmadığı görülmüştür. Öfke ifade tarzlarının sosyo-ekonomik duruma göre farklılaştığı; cinsiyet, lise türü ve sınıf düzeyine göre farklılaşmadığı görülmüştür.Sosyal medya kullanım sıklıklarına bakıldığında öfke düzeyinin Instagram ve Twitter kullanım sıklıklarına göre farklılaştığı; Facebook ve Youtube kullanım sıklıklarına göre farklılaşmadığı görülmüştür. Sosyal medyaya yönelik tutumların Instagram kullanım sıklığına göre farklılaştığı; Facebook, Twitter ve Youtube kullanım sıklığına göre farklılaşmadığı görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Sosyal medya, öfke, öfke ifade tarzları, internet, ergenlik

Due to the increasing usage of social media in recent years, the impact of social media on individuals became an important topic which needs to be examined. It is considered as important that examining how people use the Internet as ways of expressing themselves, and of reflecting their feelings and thoughts. It is thought that especially focusing on puberty which has a great influence on life of the individual, may create a protective aspect against problems that may arise in adulthood. The aim of this study is to investigate the relationship between attitudes of adolescents attending different types of high schools, towards social media, and their anger level and anger expression styles; and to interpret the results with their demographic information. It is considered that the findings obtained as a result of this research will provide a different perspective and be an important source of information for experts, researchers and educators working in this field.Participants in this study consists of adolescents studying at 9th, 10th, 11th, and 12th grades in various high schools in İstanbul in 2019-2020 academic year. In the study, 'Personal Information Form' was used to obtain the demographic information of the high school students; 'Social Media Attitude Scale' developed by Otrar and Argın (2013), was used to measure their attitudes towards social media; and 'Continuous Anger and Anger Expression Styles Scale' developed by Spielberg and his colleagues (1983) and adapted into Turkish by Özer (1994), was used to measure their anger expression styles. The scales were applied to 320 volunteer students in total, as 20 students from each grade level. Normality test was performed on the data before the analysis. Then, analysis of variance, Independent Samples t-test, Pearson correlation analysis were performed.As a result of the research, while there was a negative relationship between anger level and attitude towards social media in adolescents, there was no significant relationship between attitude towards social media and anger expression styles. It was also seen that attitude towards social media differed according to the type of the high school, however it did not differ according to the gender, grade in school and socio-economic level. Anger levels differed according to the type and grade of the high school but did not differ according to the gender and socio-economic level. It was observed that anger expression styles differed according to socio-economic level, but did not differ according to gender, high school type and grade.When the frequency of usage of social media was examined, it was seen that anger level differed according to the frequency of usage of Instagram and Twitter but it didn't differ according to the frequency of usage of Facebook and Youtube. Attitudes towards social media differed according to the frequency of usage of Instagram but did not differ according to the frequency of usage in other social media channels.Key words: Social media, anger, anger expression styles, Internet, adolescent