Decision making and Yarsoy decision support tool

Abstract

ÖZET KARAR VERME VE YARSOY KARAR DESTEK PROGRAMI Atasoy, Ercan Her insan gerek yasamı gerek diğer insanlarla olan etkileşiminde birçok kararl alır. Alınan bu kararlar, insanın yaşamım yönlendirmede etkili olacak, belki de alinan bir karar yasami tümden değiştirecek nitelikte olacaktir. Dolayısıyla hayatta ulasacagimiz mevkiye, mutluluğumuza bu kararların etkisi muhakkaktır. İyi kararlar alabilmek için de dünya üzerinde bizi etkileyen olaylari takip etmeli ve tercihlerimiz üzerinde yeterli bilgiye sahip olmaliyiz.. Karar Destek Sistemleri ihtiyaciniz olan bu bilgileri toplamaya çahşır, databasinde saklar, sınıflandırır, gerektiğinde bu bilgilere hızlı ve kolay erişim sağlar ve toplanan bu bilgileri analiz ederek kullanıcıların daha iyi ve istikrarlı kararlar almasına yardımcı olur. Bu tezde yetkin karar verme modelleri kullanılarak C++ Builder 5.0 ile `YARSOY' adında model tabanlı karar destek programı geliştirilmiştir. YARSOY kullanımı kolay, esnek ve modelleriyle güçlü bir karar destek programıdır. YARSOY araba, iş, işçi, parti seçimi ve benzeri birçok kararinizi vermek için kullanılabileceği gibi olayların (ihale gibi) güçlü ve zayif noktalarmi ve fırsatların görülmesine yardımcı olan analizlerin yapılmasında da kullanılabilir. İnsanlar genellikle karar verirken üç veya beş etkeni gözönünde bulundurarak karar alırlar. Bu program hedefimizi etkileyen olayları, etkenleri, alternatifleri matamatiksel modellere dayanarak daha deteyh ve geniş kapsamlı bir şekilde hesaplanmasına, karşılaştırılmasına ve analiz edilmesine olanak sunmaktadır. Anahtar kelimeler : karar verme, model tabanli karar destek programi, C++ Builder 5.0. iv

ABSTRACT DECISION MAKING AND YARSOY DECISION SUPPORT TOOL Atasoy, Ercan Every human makes decisions in the course of his interactions with the world and other human acting in the world. To make good decisions, we need knowledge about events that occur in the world and preferences we have. Decision Support Systems try to gather this information, keep it in database, classify it, give a fast and easy access to this information and by analysing it help user to make consistent decisions. In this thesis a model driven decision support tool with the name `YARSOY' is developed using designated decision making models. It is developed using C++ Builder 5.0 programming tool. YARSOY is very flexible, user friendly and unique with its models. It can be used for daily life decisions such as car or job choices, employee selection, vote selection and swot analyses. People usually make decisions by taking three or five factors into account. In order to attain the existent objectives, the events, factors and alternatives that will realise the objective must be analysed cearfully. This program gives us opportunity to evaluate, compare and analyse the events and alternatives in detail based on mathematical methods. Key words : decision, preferences, model driven decision support tool, C++ Builder 5.0. m