Antalya merkez ilçeleri seçim coğrafyası (1980-2015)

Abstract

Seçim coğrafyası ile ilgili çalışmaların son dönemlerde hız kazandığı görülmektedir. Bu çalışmada, Antalya merkez ilçeleri seçim coğrafyası bağlamında ele alınmaktadır. Buna göre, katılım oranları, geçerli oy sayısı ve parti bağlamındaki sonuçlar itibariyle, 1980-2015 yılları arasındaki genel ve yerel seçimler coğrafi ilke ve prensiplere göre incelenmektedir. Ayrıca merkez ilçelerdeki bu siyasi yapı ile Türkiye ortalaması karşılaştırılması da yapılmaktadır. Öte yandan bu çalışma ile merkez ilçede söz konusu dönem içinde meydana gelen siyasi değişimler ve nedenleri üzerinde durulmuştur. Söz konusu çalışmanın temel verileri Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve TODAİE (Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü) ile çeşitli internet sayfalarından elde edilmiştir. Elde edilen verilerden yola çıkarak katılım oranları ve oyların geçerliliğinin 1980 yılından günümüze kadar sürekli değiştiği fark edilmistir. Büyükşehir merkezi sınırları içinde yer alan ilçelerin sosyo kültürel yapısının seçimlere yansıdığı görülmüştür. Darbe sonrası gerçekleşen genel seçimlerinden 1983'de %91,2 ve 1987'de %91,4'lük katılım oranı ile tüm ülkede olduğu gibi, %90 bandını geçmiş ve bu oran Antalya merkez ilçelerinde genel seçimlerde bir daha yakalanamamıştır. Yerel seçimlerde 1984 seçimleri dışında günümüze kadar yapılmış yerel seçimlerde %90 katılım bandı aşılamamıştır. 2002 genel ve 2004 yerel seçimlerindeki katılım oranları önemli oranda düşüş göstermiş, Antalya merkez ilçelerinde katılım oranları 1991, 1995, 2007, 2011, 07 Haziran 2015 ve 01 Kasım 2015 seçimlerinde Türkiye ortalamasını aştığı görülse de, yerel seçimlerde katılım oranları 1984 ve 2009 dışında ülke ortalamasını aşamamıştır. Seçim sonuçlarına göre, Antalya merkez ilçelerinde 1983, 1987, 1991 ve 1995 yılı seçimlerinde merkez sağın, buna karşın 1999, 2002'de merkez solun öne geçtiği görülmektedir. Devam eden seçim yıllarından 2007, 2011'de merkez sağ öne geçmiş iken, 7 Haziran 2015 seçimlerinde merkez sola geçen üstünlüğün, 1 Kasım 2015 seçimlerinde tekrar merkez sağa geçtiği görülmektedir. Bu durum bize Antalya'da seçime katılan seçmenlerin tercihlerinde dönem dönem oynamaların olduğunu göstermektedir. Diğer bir taraftan 7 Haziran 2015 seçimlerinde %29,41 oy oranlarına çıkan milliyetçi partiler ile 1995 seçimlerinde muhafazakâr partilerin ülke genelinde ve merkez ilçede almış olduğu oy oranların farkı dikkat çekmektedir. Bu yargılardan hareketle milliyetçi seçmenlerin Antalya merkez ilçelerinde belli bir oy yoğunluğuna ulaştığı, muhafazakâr seçmen kitlesinin ise ülke geneline oranla Antalya merkez ilçelerinde daha az yoğunluğa sahip olduğu seçim sonuçlarından tespit edilebilmektedir. Genel seçimlerin aksine yerel seçimlerde çok fazla siyasi kanat değişimi olmamış, oynamalar daha azdır. Yerel seçimlerde merkez sağ etkisi merkez ilçede daha da göz önünde olup 2009 seçimleri dışında 1984, 1989, 1994, 1999, 2004, ve 2014 yerel seçimlerinde sağ üstünlüğü göz önündedir.Anahtar Kelimeler: Seçim, Seçim Coğrafyası, Antalya Merkez İlçeleri, Genel Seçimler, Yerel Seçimler.

It has been seen that studies on election geography have gained momentum recently. In this research, the central districts of Antalya are approached in terms of election geography. With reference to this, with its participation rate, valid vote number and party results, the general and local elections held between 1980 and 2015 are analyzed in terms of geographical basis and principles. In addition, the political structure in the central disricts was compared to Turkey's average. On the other hand, in this research, it has been focused on the political changes and causes happening in the central region during the aforementioned period. Therefore, the basic data of the study were obtained from the web sites of the Higher Election Board (HEB), the Turkish Statistical Institute (TSI) and TMEPAI (Turkey and the Middle East Public Administration Institute) and several other web sites. Based on the collected data, it has been noticed that the participation rates and the validity of the votes have changed continuously from 1980 to the present day. It has been seen that the socio-cultural structure of the cities within the boundaries of the metropolitan center is reflected in the elections. Of the general elections held after the coup, participation rates passed the 90% band with 91.2% in 1983 and 91.4% in 1987 as in the whole country, and this rate couldn't be reached again in the next general elections in the central districts of Antalya. In the local elections, 90% participation band hasn't been exceeded until today except for the 1984 election. Participation rates in the 2002 general and 2004 local elections dropped considerably. Although it has been seen that participation rates of the central province of Antalya in the elections of 1991, 1995, 2007, 2011, the June 7, 2015 and the November 1, 2015 exceeded the Turkey's average, participation rates in the local elections did not exceed the national average except for 1984 and 2009.According to the results of the elections, it has been seen that the center right was ahead in the central districts of Antalya in 1983, 1987, 1991 and 1995 elections, whereas the center left was ahead in 1999 and 2002 elections. In the following election years, it has been seen that while the center-right was ahead in 2007 and 2011, the dominance passing to the center left in the June 7, 2015 election passed to the center right in the the June 7, 2015 election again. This event shows us that the preferences of the voters participating in elections in Antalya have fluctuated from time to time. On the other hand, the vote rates of nationalist parties increasing their vote rate to 29.41% in the June 7, 2015 election and conservative parties in the 1995 election all over the country have taken attention. It can be concluded from the judgements of these elections that the nationalist voters have reached a certain vote intensity in the central districts of Antalya but the mass of conservative voters has much less intensity in the central districts of Antalya when compared to the country's average. Unlike the general elections, there weren't many political wing exchanges in the local elections, and the less fluctuation was observed. In the local elections, the center-right effect is even more visible in the central district, and the right dominance can be seen in the local elections of 1984, 1989, 1994, 1999, 2004, and 2014 except for 2009 election.Keywords: Election, Election Geography, Antalya Central Districts, General Elections, Local Elections.