Esbab-ı Nüzul bağlamında Haşr Suresi ve getirdiği hükümler

Abstract

Yüce kitabımız Kur'ân-ı Kerîm'in anlaşılması ve bunun neticesinde hayata tatbik edilmesi, onun inzâlinin en büyük gayelerindendir. Bu maksadı gerçekleştirebilmek için de çeşitli yollar ve usuller vardır. Esbâb-ı nüzûl de ilk dönemlerden itibaren başvurulan tefsir yöntemlerinin en önemlilerindendir.Çalışmamızda Medine'de nâzil olup toplumsal düzenin sağlanmasıyla ilgili hükümler getiren sûrelerden olan Haşr sûresi incelenmektedir. Sûrenin genelinde Benî Nadîr'in, Müslümanlar'la yaptıkları anlaşmaya sadık kalmamaları ve ihanetleri neticesinde Medine'den sürgün edilmeleri hadisesinden bahsedilmektedir. Bundan dolayı sûreye Benî Nadîr sûresi de denilmiştir. Biz de burada Esbâb-ı nüzûl çerçevesinde bu hadisenin sebepleri, sonuçları ve bununla ilgili hükümleri ele aldık.Haşr sûresi, Medine'deki toplumsal gruplar ve bu gruplar arasındaki ilişkileri ele alması açısından önem arz etmektedir. Bu çalışma daha önce bu kadar geniş kapsamda ele alınmamış olan Haşr sûresinin tefsirini, sebebi nüzûlünü ve sûrenin nüzûlü sonrası ortaya koyduğu hükümleri ele almaktadır. Bu bağlamda da sürgün hadisesine sebep olan Yahudiler'e ve onlara destek olup onlarla benzer karaktere sahip olan münâfıklara değinilmiş, ensâr ve muhâcirin faziletli yönlerine dikkat çekilerek bunlarla ilgili hükümler ele alınmıştır. Sûrenin sonunda ise Allah Teâlâ'nın esmâsı incelenmiştir.

One of the greatest aims of the arrival of our holy book Quran is to be understood and to be applied to life. There are various ways and methods to achieve this purpose. Esbâb-ı nüzûl is one of the most important of the exegesis methods applied since the first periods.In this study, surah al-Hashr, which is one of the Surahs that is revealed in Medina, brings orders about the provision of social life, is examined. In the whole of Surah, it is mentioned that the incident of Banî Nadîr to be unfaithful to the agreement with Muslims and to be banished from Medina as a result of their betrayals. Therefore, the Surah was also called Surah Banî Nadîr. Here, in the framework of Esbâb-ı nüzûl, we discussed the causes, consequences and related provisions of this incident.Surah al-Hashr is important in terms of dealing with the social groups in Medina and the relations between these groups. This study deals with the commentary of surah al-Hashr which has not been discussed in such a wide scope, its reason and its provisions after surah. In this context, the Jews who caused the deportation and the hypocrites who supported them were mentioned, also attention is paid to the virtues of Ansar and Muhajirin and related provisions are discussed. At the end of the surah, the blessing of Allah Ta'ala is examined.