İslam hukukunda mezheplerce benimsenen kıyas çeşitleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı İslam hukukunda çok geniş bir işleve sahip olan kıyası tanımak ve İslam hukukunun metot bakımından farklı yolları olan mezheplerin, kıyas uygulamalarına temel olabilecek bazı prensipleri ve bu prensipler doğrultusunda ortaya çıkan kıyas türlerinin incelemektir. Araştırmaya konu olarak alınan mezhepler, araştırmanın sınırları açısından günümüzde yaşayan ve halen müntesipleri bulunan Hanefi, Maliki, Şafii ve Hanbeli mezhepleri olarak belirlenmiştir.Araştırmada mezheplerce benimsenen kıyas türleri, her mezhebin kendi genel kıyas ve içtihat anlayışları çerçevesinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. İslam hukukçuları tarafından telif edilen değişik usul kaynaklarında farklı kıyas taksimleri yapılmıştır. Bu araştırmada daha önce yapılmış bu klasik kıyas taksimleriyle beraber İslam hukukunun genel prensipleri göz önüne alınarak kıyas sayılabilecek yöntemler tespit edilmeye çalışılacaktır.

The aim of this study is to recognize the comparison that has a wide range of functions in Islamic law and to examine some principles of Islamic law, which are different ways in terms of method, and some types of comparative principles that can be the basis of comparison practices. The sects, which are the subject of the study, were identified as Hanefi, Maliki, Shafii and Hanbeli sects living today to determine the limits of the research.In this research, the types of comparisons adopted by the sects were tried to be evaluated within the framework of their own general comparison and case law. Different comparisons have been made in different procedural sources, which are copyrighted by Islamic lawyers. In this study, the classical comparison classifications, as well as the general principles of Islamic law, will be tried to determine the methods that can be considered comparison.