Cahit Zarifoğlu`nda dinî kişiliğin psikolojisi

Abstract

Edebiyatımızın önde gelen isimlerinden biri olan Cahit Zarifoğlu hem yaşadığı dönemde hem vefatından sonra özellikle şair kimliği ile anılsa da aslında sadece şiir dalında değil; öykü, roman, tiyatro, günlük, çocuk hikayeleri, eleştiri, mektup, deneme dallarında da nitelikli eserler vermiştir. İyi bir edebiyatçı olmanın yanı sıra İslâmi duyarlılığa sahip bir şahsiyet olan Zarifoğlu İslâmi bakış açısını eserlerine de aksettirmiştir. 'Cahit Zarifoğlu'nda Dinî Kişiliğin Psikolojisi' başlığı altında hazırlanılan bu çalışma, Zarifoğlu'nun eserlerinde yer alan dinî kişiliği; bu kişiliğin sahip olduğu ya da olması gereken ahlâkî özelliklerin neler olduğunu konu edinmektedir. Böylece, Zarifoğlu'nun İslâmi tasavvurundaki Müslüman şahsiyetin, sahip olması gereken özelliklerin onun eserlerinde ne tür bir dinî kişilik profili çerçevesinde sunulduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.Çalışmamız giriş haricinde iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde din, dindarlık, kişilik ve din-kişilik ilişkisi bağlamında `dinî kişilik` kavramları ele alınmıştır. Ayrıca Kur'an'ı Kerim'de yer alan dinî kişilik tiplerine değinilmiştir. İnanç ekseninde farklılaşan kişilik tiplerinden; mümin, kâfir, münafık ile tutum ve davranış ekseninde farklılaşan kişilik tiplerinden; muhsin ve zalim kişiliğin özellikleri incelenmiştir. İkinci bölümde ise Cahit Zarifoğlu'nun hayatı ve şahsiyetine yer verildikten sonra eserleri dinî kişilik kapsamında ele alınarak bu profili beslediği tespit edilen değerler işlenmiştir.

Even if Cahit Zarifoğlu, one of the leading figures of our literature, is mostly famous with his poetry both during his lifetime and after his death, he has not only produced qualified works in poetry; but he has also produced qualified works in the branches of story, novel, theater, daily, children's stories, criticism, letter, experiments. In addition to being a good man of literature, Zarifoğlu, who is a person with Islamic sensibility, reflected his Islamic viewpoint in his works.This study, prepared under the title of the `Religious Personality in Cahit Zarifoğlu` deals with the religious personality in his works and the moral characteristics this personality has or should have. Thus, it has been tried to reveal what kind of religious personality profile is present in the works of Muslim personality in Zarifoğlu's Islamic imagination.Our study consists of two parts except the introduction. In the first chapter, the concepts of religious personality, in the context of religion, religiosity, personality and religion-personality relationship are discussed. In addition, religious personality types in the Holy Qur'an have been mentioned. Personality types differentiating on the axis of faith; Believer, infidel, hypocrite and attitude and behavior of the differentiating personality types; the characteristics of benefactor and cruel personality were examined. In the second part, after giving the life and personality of Cahit Zarifoğlu, his values were taken into consideration within the context of religious personality and the values determined to feed this profile were processed.