Tebliğ âyetleri ışığında kişisel ve sosyal tebliğ metotları

Abstract

Bu çalışmada `farklı inanç, adet ve gelenek sahibi topluluklara yönelik İslam tebliği nasıl yapılmalı` sorusuna cevap verilmeye çalışılmıştır. Bu yapılırken de en başta Kur'an âyetleri olmak üzere tefsir ve hadis kaynakları esas alınarak Hz. Peygamber'in tebliğ metotları rol model alınmaya çalışılmıştır. Hz. Peygamber'in farklı grup ve kesimlere kişisel psikoloji, toplumsal temayül ve benzeri farklı zeminlere göre uyguladığı birbirinden farklı metotlar tezimizin ana eksenini oluşturmakla birlikte diğer peygamberlerin Kur'an-ı Kerim'de altı çizilen veya onlara tavsiye edilen tebliğ metotları da mütemmim bir cüz olarak ele alınmaya çalışılmıştır. Bu münasebetle Kur'an-ı Kerim'de ismi geçen peygamberlerin kendi kavimlerine uyguladıkları tebliğ metotları incelenmiş, bu metotlar elden geldiğince Hz. Peygamber'in uyguladığı metotlarla mukayese edilerek bir nevi güncellenmiştir.Ayrıca Hz. Peygamber'in mü'minlere dini öğretirken uyguladığı çeşitli metotlar `tebliğ` konusu içerisinde ele alınarak ana konuyla bütün hale getirilmiştir. Araştırmanın sonucunda her peygamberin hassaten Hz. Peygamber'in (s.a.v) İslam'ı ve tevhidi tebliğ ederken tek bir yol izlemedikleri ilahî yönlendirmelerle her insanı, her grubu veya her milleti ayrı ayrı değerlendirerek kendi sosyal gerçeklikleri içinde onlara uygun birçok metot geliştirdikleri sonucuna ulaşılmıştır.

This study was done to provide an answer to the question of `how tabligh should be done for societies that have different faiths, customs and traditions`. While doing so, the tabligh methods of Prophet Muhammad (pbuh) were adopted as a model by using sources of hadith and tafsir as a basis.While the different methods applied by Prophet Muhammad (pbuh) according to personal psychology, societal inclinations and other similar bases form the main axis of our thesis, other prophets' tabligh methods or advice to them underlined in the Qur'an al-Karim are also covered as a complementary section. For this reason, the tabligh methods the prophets whose names are mentioned in the Qur'an used on their own people were studied and these methods were compared, to the possible extent, with the methods employed by Prophet Muhammad (pbuh) and were, in a way, updated.In addition, various methods used by Prophet Muhammad (pbuh) in teaching religion to believers were dealt in the subject of `tabligh`, and were integrated into the main subject.As a result of the study, the conclusion was reached that each prophet, Prophet Muhammad (pbuh) in particular, followed no single method exclusively while teaching Islam and tawhid but evaluated each person, group or nation separately and developed numerous methods that suited them in their own social realities.