Harran bölgesindeki koyunlarda bakır, çinko ve demir seviyelerinin araştırılması

Abstract

Günümüz hayvancılığında iz elementlerin önemi yeni yeni anlaşılmaktadır. Yaşamın temel taşlarından olan minarellerin eksikliği, koyun ve kuzularda paraziter ve enfeksiyoz hastalıklar kadar önem kazanmıştır. Özellikle Bakır, Çinko ve Demir eksikliğinde oluşan enzootik ataksi, swayback, alkali hastalıkları ve anemi koyunculukta büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, şimdiye kadar böyle bir araştırmanın yapılmadığı Harran bölgesinde ki koyunlarda Fe, Cu ve Zn seviyelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Şanlıurfa ili Harran ilçesi çalışma alanı olarak seçildi ve dört bölgeye ayrıldı. Her bölgeden ilk doğumlarını yapmış genç ivesi ırkı koyunlardan 25'er adet olmak üzere, toplam 100 koyundan kan örneği alındı. Yapılan analizlerde, dört bölgeye ait serumun demir, bakır ve çinko seviyeleri sırasıyla 119,63±3,90 µg/dl, 81,94±2,92 µg/dl ve 76,84±1,76 µg/dl olarak ölçüldü. Elde edilen veriler referans değerlere göre değerlendirildiğinde; demir ve bakır seviyelerinin normal(P<0,05), çinko seviyesinin düşük(P>0,05), olduğu belirlendi. Sonuç olarak; Harran ilçesinde çinko yönünden gizli yetmezliğin belirgin olduğu, demir ve bakır yönünden yetmezliğin olmadıgı tespit edildi.

The significance of trace minerals on livestock has been newly realized. The lack of vital minerals has gained attention as much infectious and parasitic diseases as in sheep and lambs. Especially, enzootic ataxia, swayback, alkali disease and anemia, which occur in the case of the lack of copper, zinc, and iron are threat in sheep breeding. In this study, it was aimed to determine the levels of trace elements (Fe, Cu, and Zn) in Sheep in Harran.Harran, a district of Sanliurfa, was chosen as the study area and it was divided into four sub-groups. The blood samples were collected from 100 sheep in total (25 ewe sheep in each sub-groups).In the analysis of the samples, the serum levels of iron, copper, and zinc in the four sub-groups were measured as 119,63±3,90 µg/dl, 81,94±2,92 µg/dl and 76,84±1,76 µg/dl, respectively.When obtained data compared with reference values were found that the levels of iron and copper were normal(P<0,05), while zinc levels was low(P>0,05). Consequently, it was determined that hidden zinc deficiency was clear in Harran.