LPS ile indüklenen sepsis modelinde likopenin böbrek hasarı üzerindeki koruyucu etkinliğinin araştırılması

Abstract

Adını domatesten (Solanum lycopersicum) alan likopen, başta domates olmak üzere çeşitli bitkilerde bulunan kırmızı renkli karotenoid bir pigmenttir. Yapılan bilimsel çalışmalar likopenin intraperitonal olarak aktif ve nontoksik olduğunu ve likopen düzeyi ile böbrek hasarı üzerinde negatif korelasyon olduğunu göstermektedir. Likopenin böbrek hasarında lipid peroksidasyonu (LPO) ve indirgenmiş gulutatyon (GSH) aktiviteleri düzeylerini düşürerek koruma sağladığı kaydedilmiştir. Likopenin etkin oksijen radikalleriyle ilişkili olarak yüksek düzeydeki oksidatif strese karşı etkisi gösterilmiştir. Çalışmamızda LPS ile böbrek hasarı oluşturulan ratlarda likopenin etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Bu çalışma ile sepsise bağlı gelişen böbrek hasarının tedavisi için yeni yaklaşımların ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. Deneyde 28 adet Wistar Albino ırkı sıçan kullanıldı. Sıçanlar DOLLVET-HADYEK Deneysel ve Klinik Araştırma Merkezi'nden temin edildi ve burada uygun beslenme şartlarında ve özel kafeslerde tutuldu. Sıçanlar dört gruba ayrıldı: Grup I: Kontrol, 5 gün süre ile 0.5 ml intraperitoneal (i.p) yolla izotonik %0.09 NaCl, Grup II: LPS (s.c.10 mg/kg) , Grup III: 5 gün süre ile Likopen (i.p.10 mg/kg) sonrasında LPS (s.c.10 mg/kg), Grup IV: 5 gün süre ile Likopen (i.p.50 mg/kg) sonrasında LPS (s.c.10 mg/kg). Serum sitokin düzeyleri üzerinde düşük doz likopen kullanımının LPS grubuna göre anlamlı bir fark göstermediği, ancak yüksek dozun TNF-α ve IL-1 sitokin seviyelerinde anlamlı düşüş sağladığı saptandı. Çalışmamızda böbrek dokusunda SOD, NO düzeyleri değerlendirildiğine, likopen uygulamasından sonra LPS verilen grubun NO düzeylerinin düştüğü, SOD enzim aktivitesinin yükseldiği ve LPS grubuna göre istatistiksel açıdan anlamlı fark olduğu tespit edildi. Böbrek dokusunda IL-1, IL-6, TNF-α sitokin düzeyleri likopen sonrası LPS uygulaması yapılan gruplarda LPS grubuna göre düşüktü ancak yüksek likopen dozunun sitokinler üzerinde düşük doz likopene göre daha etkili olduğu görüldü.Bu çalışmanın sonuçları likopenin sepsisle ilişkili böbrek hasarında koruyucu etkisi olduğunu göstermektedir.

Lycopene named from tomato (Solanum lycopersicum) is a red carotenoid pigment found in various plants, mainly in tomato. Scientific studies showed that lycopene is active and non toxic intraperitionally and lycopene level and kidney damage have a negative correlation. In order to prevent kidney damage, lycopene is seen to provide a significant decrease in the levels of lipid peroxidation (LPO) and reduced gulutathione (GSH) activities. It was showed that lycopene was effective in oxidative stres related oxygen radicals. In our study, it was aimed to investigate the effect of lycopene on rats that were composed kidney damage with LPS. It was aimed to find out new approaches in the tretament of sepsis-induced renal damage by this study. Twenty eight Wistar Albino rats were used in experiments. The rats were provided from DOLLVED HADYEK Experimental and Clinical Research Center and were kept in DOLLVET HADYEK Experimental Animals Laboratory in special cages and fed under proper nutriton conditions. The rats were divided into four groups; Group I: Control, for 5 days with 0.5 ml intraperitoneal (ip) route isotonic 0.09% NaCl. Group II: LPS (SC10 mg / kg), Group III: Lycopene 5 days (IP10 mg / kg) followed by LPS (SC10 mg / kg). Group IV: Lycopene 5 days (IP10 mg / kg) followed by LPS (SC10 mg / kg). It is determined that there was not a significant difference in serum cytokine levels in low dosage of lycopene compared to LPS group but that high dosage supplied a significant decrease in TNF-α and IL-1 levels. When levels of SOD and NO evaluated in kidney tissue, a significant decrease in levels of NO and a significant increase in SOD enzyme activities in lycopene administrated group compared to LPS group in our study. The renal tissue IL-1, IL-6 and TNF- α levels were lower in the group applied lycopene before LPS compared to LPS group, but it was seen that high dose lycopene was more effective than low dose on cytokine levels.The results of this study indicate that lycopene has protective effect in sepsis- related kidney damage.