Isı stresindeki ineklerde farklı ovulasyon senkronizasyon yöntemlerinin fertiliteye etkisi

Abstract

Yaz aylarında suni tohumlama uygulanan süt sığırlarında ısı stresinden kaynaklı düşük gebelik oranları gözlenmektedir. Sunulan tez çalışmasında amaç, ısı stresine maruz kalan hayvanlarda, bazı senkronizasyon yöntemlerinden en yüksek gebelik oranına ulaşılan yöntemi belirlemektir. Çalışma materyalini, Şanlıurfa ilindeki bir süt sığırı işletmesinde yaşları 3-7 arasında değişen, en az bir doğum yapmış toplam 120 baş Holstein-Friesian ırkı inek oluşturdu. İşletmede ısı stresine karşı alınmış herhangi bir tedbir mevcut değildi. Çalışma grupları olan ovulasyon senkronizasyon ve takibinde suni tohumlama uygulanacak grup I (Ovysnch yöntemi), II (Cosynch yöntemi) ve III (Ovysnch + progesteron yöntemi)'e dahil edilecek inekler her gurupta 30 adet olmak üzere rastgele seçildi protokol kapsamında suni tohumlama uygulandı. Kontrol grubu olan grup IV'e ait inekler ise çalışmanın yapıldığı dönemde ısı stresinin mevcut olduğu dönemde herhangi bir senkronizasyon yöntemi uygulanmamış, östrüs belirtileri gözlemlenen 30 inekten (n=22) seçildi. Östrüs gösterdikleri gün suni tohumlama işlemi uygulandı. Sunulan tez çalışmasının yapıldığı Şanlıurfa, Temmuz-Ağustos aylarında yapılan sıcaklık nem indeksi hesaplamasına bakıldığında süt sığırı işletmeleri açısından ciddi bir sıcaklık stresinin mevcut olduğu görüldü. Ovulasyon senkronisazyon yöntemlerinin kullanıldığı ilk üç grupta östrüs belirtilerinin gözlemlenmesi (Grup I de % 36,67, Grup II'de % 16,67, Grup III'de % 40) açısından farkın anlamlı olduğu görüldü (p<0.001). Tohumlama sonrası 30. günde yapılan transrektal ultrasonografik gebelik muayenelerin sonucunda gebelik oranları gruplar arasında (% 23,33, % 20, % 26,67 ve % 22,73) bir fark olmadığı belirlendi. Sonuç olarak, Şanlıurfa ve çevresinde süt sığırcılığı işletmelerinin yaz aylarında ciddi derecede ısı stresine maruz kaldığı görüldü ve reprodüktif açıdan verim elde etmek için ısı stresinde ovulasyon senkronizasyon yöntemleri kullanılabilir olduğu kanaati oluştu. Anahtar Kelime: Şanlıurfa, Süt Sığırcılığı, Isı Stresi, Ovulasyon Senkronizasyonu.

Low pregnancy rates due to heat stress are observed in dairy cattle in which artificial insemination is applied in summer. The aim of this thesis is to determine the method of reaching the highest pregnancy rate in some animals subjected to heat stress. The study material consisted of 120 Holstein-Friesian cows with a minimum age of 3 to 7 in a dairy cattle farm in Sanliurfa. No measures were taken against heat stress in the enterprise. The groups (n=30) were included in the study group (Ovysnch method), II (Cosynch method) and III (Ovysnch + progesterone method). In our control group, cows belonging to group IV were not given any synchronization method in the period when the heat stress was performed, and the estrus memories were selected from the 30 cows (n = 22). When the temperature humidity index was calculated in Şanlıurfa, July-August, it was seen that there was a severe temperature stress in terms of dairy cattle farms. The difference between the first three groups using ovulation synchronization methods was statistically significant (p <0.001) in the first three groups (36.67% in Group I, 16.67% in Group II and 40% in Group III). Results of transrectal ultrasonographic pregnancy examinations performed at 30 days after insemination, there was no difference between the groups (23.33%, 20%, 26.67% and 22.73%). As a result, dairy cattle farms in Şanlıurfa and Turkey were exposed to severe heat stress in the summer months and it was concluded that ovulation synchronization methods could be used in heat stress in order to obtain reproductive efficiency.Key Words: Şanlıurfa, Dairy Cattle, Heat Stress, Ovulation Synchronization.