0-24 ay çocuklarda pişik görülme sıklığı ve etkileyen faktörler

Abstract

Pişik, süt çocuklarında bezlerin sürtündüğü bölgelerde, koltuk altı gibi kapalı kısımlarda, sıcaklık, nem ve irritasyon sonucu görülen ve çocuğu çok rahatsız eden önemli bir cilt sorunudur. Çalışma, Şanlıurfa'da 0-24 ay çocuklarda pişik görülme sıklığı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı- kesitsel tipte Şubat 2018 – Mart 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışma evrenini, Şanlıurfa Merkez ilçelerdeki Eyyübiye, Karaköprü, Haliliye aile sağlık merkezlerine kayıtlı olan 0-24 aylık çocuğa sahip anneler oluşturmuştur. Şanlıurfa merkez ilçelerinden basit rastgele örnekleme yöntemine göre her bir ilçeden bir aile sağlık merkezi belirlenerek, Şubat 2018 – Mayıs 2018 tarihleri arasında 0-24 aylık çocuğa sahip 322 anne araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Veriler, araştırmacı 8-17 saatleri arasında aile sağlık merkezlerine giderek, araştırmayı kabul eden annelerle yüz yüze görüşülerek ve çocuk fizik muayenesi yapılarak toplanmıştır. Araştırma Harran Üniversitesi Etik Kurulu, Halk Sağlığı Müdürlüğü ve katılımcılardan izin alınarak yapılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistik ve pearson Ki-kare analizi yapılmıştır.Çalışmaya katılan 0-24 aylık çocuklarda pişik görülme oranı %18.6 olarak belirlenmiştir. Pişik olan çocukların %11.8'i 1.Derece pişik, %6.8'i 2.Derece ve üstü pişik olduğu görülmüştür. Annelerin hepsi alt bezi olarak hazır bez kullandığını belirtmiştir. Çocukların %58.1'inin alt temizliğinin günde 1-4 defa yapıldığı belirlenmiştir. Annelerin %50.6'sı çocuk alt bezini idrar ve kaka yapılması durumunda değiştirdiğini ifade etmiştir. Anneler çocukların %84.5'inin daha önce pişik olduğunu ifade etmiştir. Annelerin %82.9'unun çocuk temizliğini ıslak mendille yaptığı saptanmıştır. Annelerin %57.1'inin çocuk bez bölgesini açık bırakıp havalandırmadıkları ifade etmiştir. Annelerin %70.2'sinin çocuk bez bölgesine koruyucu krem/madde kullanmadığı tespit edilmiştir. 1.Derece pişik çocukların %50'si kız, %50'si erkek çocuktur (p>0.05). Daha önce pişik gelişen çocukların %56.6'sı 1-12 aylıktır (p<0.05). 1.Derece pişik olan çocukların %55.3'ü 3-8 kilogramdır (p>0.05). 1.Derece pişik gelişen çocuk annelerinin %68.4'ü 17-27 yaşındadır (p>0.05). 1.Derece pişik gelişen çocuk annelerinin %44.7'si ortaokul ve üzeri mezunudur (p>0.05). 1.Derece pişik olan çocukların %57.9'unun günde 1-4 defa alt bezi değiştirilmektedir (p>0.05). Sonuç olarak; Şanlıurfa'da sıcak havaların olmadığı mevsimde yapılan bu çalışmada pişik görülme sıklığının yüksek olduğu, annelerin pişik oluştuğunda genellikle doğru uygulama yapmadıkları ve bu konuda yeterli bilgiye sahip olmadıkları belirlenmiştir. Bu nedenle hemşireler tarafından annelere yönelik çocuklarını pişikten koruma ve pişik olduğunda tedavisine yönelik uygulamalar konusunda bilinçlendirme çalışmaların başlatılması önerilmektedir.

Diaper rash is an important skin problem that is seen in the areas where the diapers are rubbed, in closed areas such as underarms, as a result of temperature, humidity and irritation and which disturb the child very much. The study was carried out in Şanlıurfa in order to determine the incidence of diaper rash in 0-24 months and the factors affecting it in descriptive-cross-sectional type between February 2018 and March 2019. The study population, 0-30 months old mothers of children from the central districts of Şanlıurfa, Eyyübiye, Karaköprü and Haliliye families were formed. According to the simple random sampling method from the central districts of Sanliurfa, a family health center planning a family district, February 2018 - May 2018 between 322 parents with children between 0-24 months prepared the sample of research. Data are analyzed face-to-face with mothers who accept research in family health centers between 8-17 hours, and child sub-examination is performed. Research Harran University Ethics Committee receives permission from the Public Health Directorate and its members. Descriptive statistics and pearson chi-square analysis were used to evaluate the data.The rate of diaper rash was found to be 18.6% in children aged 0-24 months. 11.8% of the children who had rash were found to have 1st degree diaper rash, 6.8% to 2 rd degree and above rash. It was determined that 58.1% of the children had undergone cleaning for 1-4 times a day. 50.6% of mothers stated that they changed the diaper in case of urine and poo. Mothers stated that 84.5% of children had previously had diaper rash. It was found that 82.9% of the mothers made children's cleaning with wet wipes. It was determined that 70.2% of mothers did not use protective cream / substance in the diaper area. 12 months old (p <0.05). 55.5% of children with diaper rash was 3-8 kilograms (p> 0.05). 44.7% of the mothers who have developed diaper rashes have graduated from middle school or higher (p> 0.05). their children about rash to protect their children from rash and to treat them when they have a rash.