Ceylanpınar Tarım İşletmesinde seçilmiş bazı erkek Antepfıstığı tiplerinin morfolojik ve biyolojik özellikleri üzerinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışma, Ceylanpınar Tarım İşletmesi bahçelerinde seçilmiş olan 24 adet erkek tip üzerinde yürütülmüştür. Bu tiplerin Kırmızı, Siirt, Ohadi, H. Reşo, Bilgen, Vahidi, Sefıdi ve Mümtaz antepfıstığı çeşitlerine uygunluğu üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Dişi çeşitlere uygun olan erkek tiplerin belirlenmesiyle ilgili gözlem ve laboratuvar çalışmaları 1995 ve 1996 yıllarında yapılmıştır. Araştırmanın bu kısmında erkek tiplerin; büyüme ve gelişme, yaprak, karagöz (çiçek gözü) ve çiçek özelikleri olmak üzere arazi gözlemleri yapılmıştır. Bunun yanısıra; çiçek tozu üretimi, çiçek tozu canlılık oranı, salkım ağırlığı, bir çiçekteki anter sayısı, bir anterdeki çiçek tozu sayısı ve çiçek tozu çimlenme oranlan da laboratuvar koşullarında saptanmıştır. Tartılı derecelendirme testlerine göre 775 ve üzerinde puan alan erkek tipler, aşağıdaki dişi antepfıstığı çeşitleri için önerilmişlerdir. Tartılı derecelendirme sonuçlarına göre, Kırmızı çeşidi için 22; Siirt çeşidi için 7 ve 23; Ohadi, Vahidi ve Bilgen çeşitleri için 17, Hacı Reşo çeşidi için 7, 13, 14, 18 ve 20; Sefidi ve Mümtaz çeşitleri için ise 18 nolu erkek ağaç tozlayıcı olarak saptanmışlardır. ANAHTAR KELİMELER: Antepfıstığı, Erkek Tipler, Morfoloji, Biyoloji, Çiçeklenme.

This study was conducted at Ceylanpinar State Farm on the selected 24 male types. The experiments were done on the suitability of male types already exist in Ceylanpinar for Kırmızı, Siirt, Ohadi, Hacı Reşo, Bilgen, Vahidi, Sefidi and Mümtaz pistachio varieties. The observations and laboratory works were done between 1995-96. At this part of the experiment, characterization of the male types such as features for growth and development, flower bud and inflorescence were observed under the field conditions. Besides pollen production, pollen viability, weight of inflorescence, number of anther per flower, number of pollen per anther and germination rates were determined under the laboratory conditions. The male types which had 775 and over score, according to Weighted-Rankit test were recommended for the main female pistachio varieties. According to result of Weighted-Rankit test; male 22 for Kırmızı; male 7 and 23 for Siirt; male 17 for Ohadi; male 7, 13, 14, 18 and 20 for H. Reşo; male 17 for Bilgen; male 17 for Vahidi; male 18 for Sefidi and male 18 for Mümtaz were determined as pollinators. KEYWORDS : Pistachio, Male Types, Morphology, Biology, Inflorescence.