Harran Ovası koşullarında kışlık olarak yetiştirilen yerel mürdümük (Lathyrus ssp.) hatlarında botanik ve tarımsal özelliklerin belirlenmesi üzerinde araştırmalar

Abstract

ÖZET Doktora Tezi HARRAN OVASI KOŞULLARINDA KIŞLIK OLARAK YETİŞTİRİLEN YEREL MÜRDÜMÜK (Lathyrus ssp.) HATLARINDA BOTANİK VE TARIMSAL ÖZELLİKLERİN BELİRLENMESİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR Beybin BUCAK Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı 1999, Sayfa: 130 Bu araştırma, bazı mürdümük hatlarının Harran ovası koşullarında yetiştirilebilme olanakları ile bitkisel ve tarımsal özelliklerinin saptanması amacıyla Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi araştırma alanında 1995-96, 1996-97 ve 1997-98 yetiştirme sezonlarında 3 yıl süreyle yürütülmüştür. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak düzenlenmiştir. Ot ve tohum verimi yönünden mürdümük hatları yıllara göre önemli derecede farklılık göstermiştir. Üç yıllık birleşik yaş ot verimi ortalamaları 2345.73-3995.52 kg/da arasında değişim göstermiş, en yüksek değerler 810, 813 ve 814 No'lu L. cicera hatlardan elde edilmiştir. Tohum verimi ortalamaları ise 62.52-292.93 kg/da arasında değişim gösterirken en yüksek değerlere 810 ve 813 No'lu L. cicera hatları ulaşmıştır. Çalışmanın yürütüldüğü koşullarda yaş ot verimi ile bitki boyu, bitki başına dal sayısı, yaprak uzunluğu ve yaprak genişliği arasında olumlu ve önemli, % 50 çiçeklenme gün sayısı ile olumsuz ve önemli ilişki bulunmuştur. Tohum verimi ile bakla sayısı, tohum sayısı ve tohum ağırlığı arasında olumlu ve önemli, bakla eni, tohum eni, tohum boyu ve 1000 dane ağırlığı olumsuz fakat önemli ilişkiler ortaya çıkmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Mürdümük, yerel hatlar, Harran Ovası.

ABSTRACT PhD Thesis THE GROWTH POSSIBILITIES OF GRASS PEA {LATHYRUS SATIVUS L.) AND DRAWF CHİCKLİNG (L. CICERA) UNDER HARRAN PLAIN CONDITIONS TO DETERMINE SOME MORPHOLOGICAL AND AGRONOMIC PHYSICAL PROPERTIES OF THESE PLANTS Beybin BUCAK Harran University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Field Crops 1999, Page: 130 This research, was designed to study the growth possibilities of grass pea {Lathyrus sativus L.) and.drawf chickling (L. cicera) under Harran Plain Conditions and determine some morphologic and agronomic properties of these plants. Field trials were organised in randomised complete blocks design with three replications and carried out in the research areas of Field Crop Department, Faculty of Agriculture, University of Harran. The observations were made on the plots in 1995-96. 1996-97 and 1997-98. Both lines and years were differed statistically from each other in green yield and grain yield. Green yield values among the lines were between 2345.73 and 3995.52 kg/da. The highest values were found in Lines 810. 813 and 814. and the lowest values were obtained in Lines Yücetepe. Bozova, Suruç, M-800 and Halfeti 2. respectively. Values concerning grain yield varied from 62.52 to 292.93 kg/da. The lowest values were obtained from Lines Trakya and Adana, and the highest values occurred in Lines 810 and 813. A positive correlation was found between green yield and plant height, branches per plant length of primary leaflet width of primary leaflet and a negative correlation was found between with days to 50 % flowering. A positive correlation coefficient were found between grain yield and pods per plant seeds per pod. yield/plant negative correlation were found between grain yield and pods width, seeds width, seeds length. 1000 seed weight. KEY WORDS: Lathyrus ssp., local varieties, Harran Plain.