Anti obezite ajanları sibutramin ve orlistatin 1 yıllık kullanımının kemik metabolizması üzerine etkileri

Abstract

ÖZET Bu çalışma obezite tedavisinde sibutramin ve orlistat kullanımının kemik formasyonu ve rezorpsiyonu üzerine olan etkilerini saptamak için planlandı. Beden kitle indeksi >30 kg/m2 olan 37 obez hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar düşük kalorili diyet tedavisi ile birlikte 1 yıl süre ile sibutramin 10 mg/gün (n=20) ve orlistat 360 mg/gün (n=17) tedavileri almak üzere randomize edildiler. Çalışmada kemik formasyonu serum Alkalen fosfataz (ALP) ve osteokalsin düzeyleriyle, kemik rezorpsiyonu ise idrar deoksipiridinolin (DPX), idrar kalsiyum/kreatinin oranı ve serum C-Telopeptit düzeyleri ile değerlendirildi. Kemik metabolizması üzerine olan etkileri değerlendirmek için serum parathormon (PTH) ve kalsiyum düzeyleri ölçüldü. Ayrıca serum ALP düzeylerindeki değişimin karaciğer kaynaklı olup olmadığını değerlendirmek için serum gamaglutamil transferaz (GGT) düzeyleri ölçüldü. 1 yıllık sibutramin ve orlistat tedavileri ile vücut ağırlığında anlamlı azalma görüldü. Kemik formasyon markırlarından serum ALP düzeyi sibutramin tedavisiyle anlamlı olarak azalırken, serum GGT düzeylerinin de buna eşlik etmesi, ALP' deki azalmanın karaciğer kaynaklı olabileceğini düşündürdü. Orlistat tedavisinin ise kemik formasyon markırları üzerine etkisi olmadı. Kemik rezorpsiyon markırlarından idrar kalsiyum/kreatinin oranı sibutramin tedavisi ile azalırken, idrar DPX düzeyleri arttı. Orlistat tedavisi ile idrar DPX ve serum C-Telopeptid düzeyleri anlamlı arttı. Serum PTH düzeyleri sibutramin tedavisi ile artarken, serum kalsiyum düzeyleri anlamlı azaldı. Orlistat tedavisinin ise serum PTH ve kalsiyum düzeyleri üzerine anlamlı etkisi olmadı. Çalışmamız sonucunda obezite tedavisinde sibutramin ve orlistat kullanımının kemik formasyonunu anlamlı düzeyde etkilemediği, rezorpsiyonunu ise anlamlı olarak arttırdığı düşünüldü. Bu nedenle obezite tedavisi alan bireylerde kemik metabolizması ve kitlesinin takip edilmesi ve koruyucu tedavi (D vitamini ve Ca replasmanı gibi) uygulanması önerilir. Anahtar kelimeler: Obezite, Sibutramin, Orlistat, Kemik metabolizması. V

SUMMARY The present study was planned to evaluate the effect of one year sibutramine and orlistat treatment, in conjunction with hypocaloric diet, on bone formation and resorption. Thirty- seven obese subjects, with a body mass index (BMI) >30 kg/m2, were recruited into the study. The patients were randomized in order to take sibutramine 10mg/kg (n: 20) or orlistat 360 mg/day (n: 17) for one year. The bone formation was assessed by serum Alkaline phosphatase (ALP) and osteocalcin levels, and the bone resorption by urine deoxypiridinoline (DPX), urinary calcium/creatinin ratio and serum C-Telopeptid levels. Serum parathyroid hormone and calcium levels were also measured to assess the bone metabolism. Serum gamma-glutamyltranspeptidase (GGT) was measured in order to evaluate the origin of serum ALP from liver. The use of one-year sibutramine and orlistat significantly reduced body weight. Significantly decreased serum ALP levels in conjunction with serum GGT reduction, by one-year sibutramine treatment suggsted liver originated ALP. Orlistat treatment did not effect the markers of bone formation. As the bone resorbtion markers, urinary calcium/creatinine ratio significantly decreased and urine DPX level increased by sibutramine treatment. Orlistat treatment increased urinary DPX and serum C-Telopeptid levels. Serum PTH level were significantly increased and calcium decreased by sibutramine, but orlistat did not effect any of these. It is concluded that, the use of one-year sibutramine and orlistat treatment was not associated with the change of bone formation. However, both of these treatments were accompanied by increase in bone resorption. As a result, bone metabolism and mass should be followed up during the obesity treatment and prophlactic treatment (e.g. vitamin D and calcium replacements) should be applied. Key Words: Obesity, Sibutramine, Orlistat, Bone metabolism. VI