Paranazal sinüs anatomik varyasyonlarının koronal düzlem bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, pediatrik olgulara ait, koronal düzlemdeki paranazal sinüs BT kesitlerinde, paranazal sinüslerin ve lateral nazal duvarın anatomik varyasyonlarının sıklığının belirlenmesi amaçlandı. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı'ında Aralık 2002 ve Haziran 2005 tarihleri arasında paranazal sinüs koronal BT'si çekilen toplam ikiyüz pediatrik olgunun paranazal sinüs BT'leri retrospektif olarak değerlendirildi. 200 hastadan pansinüziti olan, travma geçiren, nazal polipozisi olan, 71 hasta çalışmadan çıkarıldı ve 129 hasta çalışmaya dahil edildi. Olguların 55'i (%42.6) kız, 74'ü (%57.4) erkekti. Olguların en küçüğü 4, en büyüğü 18 yaşmda olup, ortalama yaş 12 idi. Olgularımızda, BT ile saptanan paranazal sinüslerin kemik yapılarındaki anatomik varyasyon oranlan sıklık sırasına göre; septal deviasyon %72.9, konka bülloza %60.5, Agger nazi hücresi %45.8, paradoks orta konka %31.7, pnömatize üst konka %26.4, Haller hücresi %24.1, maksiller sinüs hipoplazisi %23.3, pnömatize unsinat çıkıntı %21, pterigoid reses pnömatizasyonu %20.2, supraorbital etmoid hücre %17.1, maksiller sinüs septasyonu %14, unsinat çıkmtı atelektazisi %12.5, Onodi hücresi %11.6, paradoks üst konka %10.9, anterior klinoid pnömatizasyonu %9.3, etmomaksiller sinüs %7.8 ve pnömatize alt konka %1.6 oramnda idi. Unsinat çıkmtı atelektazisi saptadığımız olguların tamamında maksiller sinüs hipoplazisi vardı. Etmomaksiller sinüs olgularımızın biri hariç diğerlerinde aynı taraf maksiller sinüs hacmini azalmış olarak tespit ettik. Aynı zamanda bu olgularda aynı taraf üst meatusu normalden geniş olarak izledik. Pediatrik olgularda saptadığımız kemik yapıdaki anatomik varyasyon oranlan ile literatürde pediatrik ve erişkin grup için bildirilen anatomik varyasyon oranlan arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Anahtar Sözcükler: Sinüzit, Bilgisayarlı Tomografi, Paranazal Sinüs, Paranazal Sinüs Anatomisi VII

SUMMARY In this study, we aimed to determine the frequencies of the mostly encountered anatomic variations of paranasal sinuses and lateral nasal wall in coronal paranasal sinus CT sections among pediatric cases. Paranasal sinus CT of 200 pediatric cases in total who admitted to Harran University Faculty of Medicine Department of Radiology, between December 2002 and June 2005 were evaluated retrospectively. Seventy-one patients who had pansinusitis, nasal polyposis or who had been exposed to trauma were excluded from the study, and 129 patients were included. 55 (42.6%) of them were girls, 74 were boys. The age range was between 4-18 and the avarage age was 12. In our cases, anatomic variation frequencies of bony structure determined with CT were; septal deviation 72.9%, concha bullosa 605%, Agger nasi cell 45.8%, paradoxical middle concha 31.7%, pneumatization of superior concha 26.4%, Haller cell 24.1%, hypoplastic maxillary sinus 23.3%, pneumatized uncinate 21%, pneumatized pterygoid recess 20.2%, supraorbital ethmoidal cell 17.1%, septate of maxillary sinusl4%, atelectazied uncinate process 12.5%, onodi cell 11.6%, paradoxical superior concha 10.9%, pneumatized of anterior clinoid process 9.3%, etmomaxillary sinus 7.8% and pneumatized inferior conchal.6%. In all cases with uncinate process atelectasis had maxillary sinus hypoplasia. In all cases of etmomaxillary sinus, except one, we determined a decreased maxillary sinus volume in the same side. Besides in these cases we observed that superior meatus of the same side was wider than normals. There were no significant differences between anatomic variation rates of the bony structures of pediatric cases we determined and anatomic variations rates notified for pediatric and adult groups in literature. Keywords: Sinusitis, CT, Paranasal Sinus, Paranasal Sinus Anatomy VIII