Postmenapozal tip 2 diyabetli hastalarda roziglitazone ve metformin kullanımının kemik metobolizması üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma Diyabet tedavisinde kullanılan metformin ve roziglitazon'un vücut ağırlığı üzerine olan etkisinden dolayı kemik metabolizması üzerine etkilerini saptamak için planlandı. Çalışmaya en az 1 yıl önce Diyabet tanısı konan, oral antidiyabetik kullanan ve en az 1 yıldır menapozda olan 49 hasta alınmıştır. Çalışma başlangıcından itibaren hastalar özel bir diyet programı verilmeden 1 yıl süre ile metformin 1700mg/gün(n=24) ve roziglitazone 8mg/gün (n=25) tedavileri almak üzere randomize edildiler. Çalışmada kemik formasyonu serum Alkalen fosfataz (ALP), osteokalsin ve kemik mineral dansitesi, kemik rezorbsiyonu ise idrar deoksipiridinolin (DPX), idrar kalsiyum/kreatinin oranı ve serum C-Telopeptid düzeyleri ile değerlendirildi. Kemik metabolizması üzerine etkilerini değerlendirmek için serum parathormon (PTH) ve kalsiyum düzeyleri ölçüldü. 1 yıllık roziglitazone tedavisiyle vücut ağırlığında anlamlı artma olurken metformin tedavisiyle anlamlı bir değişiklik olmadı. Metformin kullanan grupta lomber vertebrada anlamlı BMD artış saptanırken roziglitazon kullanan grupta femur Total'de anlamlı BMD artış saptandı. Diğer bölgelerdeki ölçümlerde anlamlı değişiklik saptanmadı. Kemik formasyon markırlarından serum ALP değeri roziglitazon kullanımıyla anlamlı olarak azalırken, metformin kullanımıyla serum ALP değeri anlamlı değişiklik göstermedi. Diğer bir kemik formasyon markırı olan serum osteokalsin düzeyi ise roziglitazon ve metformin kullanımıyla anlamlı değişiklik göstermedi. Kemik rezorpsiyon markırlarından serum C-Telopeptit ve idrar kalsiyum/kreatinin oranı düzeyleri hem roziglitazone hem de metformin kullanımıyla anlamlı değişiklik göstermedi. İdrar DPX düzeyleri ise hem roziglitazon kullanımı, hem de metformin kullanımı ile anlamlı olarak arttı. Serum kalsiyum düzeylerinde hem roziglitazon hem de metformin kullanımıyla anlamlı bir değişiklik bulunmadı. Roziglitazone kullanımı ile serum parathormon düzeyinde anlamlı değişiklik görülmezken, metformin kullanımıyla ise parathormon düzeyi anlamlı olarak azaldı. Sonuç olarak her iki ajanın Postmenapozal Diyabetli hastaların kemik metabolizması üzerine olumsuz etkisi bulunmadı, bu açıdan güvenli olduğu sonucuna varıldı.Anahtar kelimeler: Diyabet, Metformin, Roziglitazone, Kemik metabolizması, Vücut ağırlığı

The present study was planned to evaluate the effect of metformin and roziglitazone which used in Diabetes treatment and also effect body weight on bone metabolism. 49 postmenapozal patients in which Diabetes Mellitus diagnosed at least 1 year ago and taking oral antidiabetic were recruited into the study. At the time of study the patients without receiving a special diet program were randomized in order to take metformin 1700 mg/day (n=24) and roziglitazone 8 mg/day ( n=25) for one year. The bone formation was assessed by serum ALP, bone mineral density and osteocalcine levels and the bone resorbtion by urine DPX, urinary calcium/creatinin ratio and, serum c-telopeptid levels. Serum PTH and calcium levels were also measured to assess the bone metabolism. The use of 1 year roziglitazone significantly increased body weight but by one year metformin treatment no change was observed in body weight. In the merformin group increased BMD values of lumbal vertebrae were observed but in the roziglitazone group increased BMD values of total femur were observed. Measurement of other regions did not show significant changes. From the bone formation markers, serum ALP level significantly decreased by roziglitazone treatment but metformin treatment did not effect serum ALP level. An other bone formation marker serum osteocalcine level was not affected by roziglitazone and metformin treatments. The bone resorbtion markers, serum c-telopeptid and urinary calcium/creatinin ratio also did not show significant change by roziglitazone and metformin treatments. Urinary DPX level increased by roziglitazone and metformin treatments. By roziglitazone treatment serum PTH level was not effected but by metformin treatment PTH level significantly reduced. As a result, both of these agents had no negative effect on bone metabolism in postmenapousal diabetic women and it is concluded that using these agents seem safe on bone metabolism.Key Words: Diabetes Mellitus, Metformin, Roziglitazone, Bone Metabolism, Body Weight